Het is een missie die veel hondenliefhebbers verenigt: de strijd tegen broodfok en al zijn uitwassen, hoe uitzichtloos die soms ook lijkt te zijn. Het heeft veel weg van vechten tegen de bierkaai, want de oplossing voor dit probleem is tegelijk heel eenvoudig (broodfok houdt op met bestaan wanneer mensen er geen dieren meer kopen) en aartsmoeilijk (wie ongeïnformeerd smelt voor de looks van een winkelpup, keert zelden met lege handen naar huis). Sommige pupkopers rechtvaardigen hun daad met het gevoel ‘dat ze een hondje hebben gered uit een slechte situatie’, zonder te beseffen dat ze met hun aankoopsom nog veel meer toekomstig dierenleed financieren. Want achter die schattige pups schuilt een gigantische hoop moederhonden waarvoor het leven allesbehalve rooskleurig is.
 
Foto's artikel: © Animal Trust
Eline Ghekiere kan daarover uit eerste hand meepraten. In 2006 richtte ze als prille twintiger het asiel Animal Trust in Melle op en dat runt ze nog steeds met hart en ziel. In al die jaren maakte ze heel wat inbeslagnames mee, waardoor ze als geen ander kan uitleggen wat broodfok écht inhoudt: “Wie zich ook maar een tikkeltje kan inleven in het gevoelsleven van een hond, kan niet anders dan beseffen wat voor trauma’s die beestjes dag in dag uit oplopen tijdens hun miserabele leven als fokmachine.” Met dit interview krijg je een hartverscheurende blik achter de schermen van de broodfok en vertelt Eline hoe ze stap voor stap het vertrouwen wint van die enkele moeders die na een zwaar leven de dans ontspringen. 
 
 

Kan je vertellen hoe een doorsnee dag eruitziet voor een broodfokmoeder? 

Eline: “Wat alle broodfokkerijen met elkaar gemeen hebben, is dat er zoveel mogelijk honden op zo weinig mogelijk plaats samenleven. Wanneer er geen pups zijn, verblijven de honden met 2 of 3 (soms in groep) samen in stallen. Daar zitten ze meestal dag en nacht, uit wandelen gaan ze nooit. Meestal hebben ze nog nooit in hun leven een leiband om gehad of zelfs maar daglicht gezien. Omdat ze doorgaans slecht of niet gesocialiseerd zijn, zijn de meeste broodfokmoeders heel angstig. Af en toe komen we bij een inbeslagname een sociaal teefje tegen, dat is dan pas op latere leeftijd in de fokkerij beland. Voor zo’n hondjes voel ik nog meer medelijden, omdat ze weten hoe het is om deel uit te maken van een liefdevol gezin.”
 
“In sommige fokkerijen wordt moeite gedaan om de verblijven proper en hygiënisch te houden, maar wij komen natuurlijk vooral op de meest schrijnende plekken. Het is er vuil, de dieren zitten in hun eigen uitwerpselen, ze hebben wonden die niet behandeld worden, ze zitten onder de wormen en vlooien, er heersen ziektes … Je zou verwachten dat zoiets in deze tijden niet meer kan, omdat er hoedanook af en toe een dierenarts bij zo’n broodfokker moet langskomen. Helaas zitten daar ook rotte appels tussen die het handeltje mee in stand houden.”
 
 

Wat gebeurt er met de teefjes wanneer er pups geboren moeten worden? 

Eline: “Behalve moederhonden, heeft de broodfokker meestal ook enkele vaderhonden die de teefjes bij elke loopsheid dekken. Er mag geen cyclus verloren gaan, want anders brengt de hond niet genoeg op. Het vormt echter een enorme belasting op het lichaam van die teefjes, ze produceren aan de lopende band pups. Wanneer ze oud genoeg zijn (of zelfs al iets eerder) worden alle pups tegelijk weggehaald bij hun moeder. Geen enkele fokker die ook maar iets inzit met zijn honden zou tot zoiets in staat mogen zijn. We weten intussen dat honden emoties hebben, net zoals mensen. Het is onmenselijk en daarom ook dieronwaardig om een moederhond van de ene dag op de andere haar volledige kroost af te pakken.”
Beelden uit broodfokkerijen
De omstandigheden waarin broodfokhonden moeder moeten worden, staan in schril contrast t.o.v. de prominente plek die honden tegenwoordig innemen in onze gezinnen
“Alles wat er in zo’n broodfokkerij gebeurt met de ouderdieren staat lijnrecht t.o.v. de positie die honden tegenwoordig verworven hebben in onze maatschappij. Nooit eerder namen honden zo’n prominente plek in in onze gezinnen: ze gaan naar de dagopvang, hebben hun eigen hobby’s, spreken af met vrienden, krijgen hun eigen Instagram-account … Het contrast met de rampzalige condities waarin honden leven in broodfokkerijen kan niet groter zijn. Ze worden er niet behandeld als levend wezen, maar als commercieel product waar je eten en drinken in stopt in ruil voor puppy’s.
 
 

Hoe verlopen de eerste dagen na de inbeslagname van een moederhond? 

Eline: “Je moet beseffen dat het voor die honden opnieuw een heel traumatische gebeurtenis is om door ons meegenomen te worden. Ze hebben misschien hun leven lang niets anders gezien dan de binnenkant van de broodfokkerij en komen amper enkele minuten per dag in contact met mensen. Plots worden ze weggehaald uit hun erbarmelijke, maar vertrouwde omgeving, moeten ze voor het eerst in hun leven de auto in, zijn er vreemde mensen met hun bezig, enzovoort. Op die eerste dag verwachten we dan ook niets van hen, ze krijgen de tijd om in het asiel even bij hun positieven te komen. Op dag 2 komt de dierenarts langs om zo snel mogelijk hun gezondheidsproblemen in te schatten en een behandelplan op te stellen."
Vaak moeten we de dieren meerdere keren wassen om hun typische ‘broodfokgeur’ eruit te krijgen, een mengeling van stro, uitwerpselen en urine waarvan hun vacht doordrongen is.
“Omdat ook een dierenasiel niet de meest rustgevende omgeving is, kiezen wij ervoor om de inbeslaggenomen broodfokhonden meteen een wandelroutine aan te leren. Zo leren ze dat mensen goed nieuws betekenen, want ze nemen hen eventjes weg uit de drukte en de stress van het asiel. Zo ontdekken ze dat het leven ook mooie kanten heeft en krijgen ze de kans om mensen te leren vertrouwen. Het duurt een tijdje vooraleer ze ook daadwerkelijk contact met ons maken, maar het is een intens moment wanneer dat voor het eerst gebeurt. Die beestjes hebben nooit liefde gekend en regen voordien het ene trauma aan het andere. Met veel geduld bereiden we hen rustig voor op adoptie.
 
 

Welke kandidaten zijn geschikt om een ex-broodfokteefje te adopteren? 

Eline: “Het zijn geen honden om eender waar te plaatsen, we selecteren hun toekomstige gezinnen heel zorgvuldig. Soms duurt het daarom wat langer om een geschikte plek te vinden, maar dat is bijzaak. Het belangrijkste is dat ze bij een eigenaar terechtkomen die zo’n hondje neemt zoals het is, zonder verwachtingen en zonder doelen. Omdat broodfokhonden hun leven lang vaak niets anders gekend hebben dan hun medeslachtoffers, kan het interessant zijn als de adoptant reeds een stabiele, sociale hond in huis heeft. Daar kan de adoptiehond zich aan optrekken en dingen van afkijken. Een hondenmaatje is echter niet noodzakelijk voor elke ex-broodfokhond. Sommige bloeien ook open in een rustig gezin zonder andere honden. Het is echt maatwerk: we maken er een punt van voor elke hond de perfecte match te zoeken.”
Hondje staat naast berg vervilt geschoren haar
Deze hond werd samen met 17 andere in beslag genomen, haar vacht was helemaal vervilt
Angstig broodfokhondje tijdens inbeslagname
Van de 21 honden die in deze fokkerij verbleven, moesten er 12 ter plaatse ingeslapen worden omdat ze te ondervoed, doof en blind waren. 
“Wie een extreem verwaarloosde hond in huis haalt, moet vooral veel geduld hebben. Het zijn volwassen honden die, net zoals een pup, alles nog moeten leren. Ze zijn niet zindelijk, kennen geen verkeer, waren nog nooit ‘alleen’ … Wij maken de honden klaar voor adoptie, maar ook daarna moeten ze nog honderden kleine stapjes nemen om te evolueren richting een ‘normale’ hond - al moet je er vrede mee nemen dat dat nooit helemaal zal lukken. Toch is het een enorm dankbare taak om hen te begeleiden in die zoektocht. Onze adoptanten zijn blij met elke overwinning: de eerste kwispelstaart, de eerste keer snuffelen, de eerste keer buiten pipi doen, de eerste keer naar het strand … Het is een levenslang proces, maar je haalt er enorm veel voldoening uit.”
 
 

Hoe kan je zelf helpen om broodfokkers te stoppen? 

Eline: “Het allerbelangrijkste is om niks te kopen bij een broodfokker: geen puppy, maar ook geen hondenvoer of zelfs maar het kleinste speelgoedje. Eén blik achter de schermen leert je dat het geld dat ze verdienen nooit naar de honden gaat, maar altijd naar hun eigen portefeuille. Haal een hond uit het asiel of kies voor een fokker die niet uit is op geldgewin. Zo’n fokker wordt steeds moeilijker om te herkennen, omdat moderne broodfokkers steeds gelikter worden in het om de tuin leiden van hun klanten. Toch kan je met enkele gerichte vragen meestal het kaf van het koren scheiden. Laat je kinderen thuis wanneer je een fokker voor het eerst bezoekt, zodat je emotioneel afstand kan nemen van de pups die je ziet.”
 
“Verspreid je kennis over broodfok opdat zoveel mogelijk mensen het begrip leren kennen en ontdekken dat het echt niet oké is om daar een hond te kopen. Onwetendheid is nog altijd een belangrijke motor achter dit kwaad. De ontelbare getuigenissen op de Facebookgroep van Vzw Anti Broodfok Actie spreken boekdelen: de moeite waard om je even in te verdiepen. Tien jaar geleden maakten we een reportage over het fenomeen ‘broodfok’ en de inhoud is nog altijd brandend actueel. Bekijk de video (hieronder) en je zal voorgoed anders kijken naar honden uit een winkel. Alleen wanneer broodfokkers geen inkomsten meer hebben, zullen ze voorgoed stoppen met het mishandelen van honden.”
 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen