Beestig

Hoe leer je een hond om ‘zijn’ geur te herkennen? 

“Daarvoor moet je die geur kunnen aanbieden aan je hond en dat is niet altijd eenvoudig”, vertelt Ellen. “Voor mijn eigen ecologische zoekhond Smokey (een Mechelse herder) haal ik bijvoorbeeld uitwerpselen van otters in dierentuinen. Die keutels verberg ik dan in een afgesloten bakje, tussen een heleboel lege bakjes. Wanneer Smokey bij het juiste geurbakje blijft staan, krijgt hij een beloning.”
 

Je hond leren lezen 

Wanneer je van je hond een speurhond wil maken, moet je je hond leren lezen. Ellen legt uit: “Je moet weten wanneer je hond een geur ‘aanwijst’. Op welke manier hij dat doet, kan variëren. Speurhonden of reddingshonden, die vaak los in grote oppervlaktes werken, blaffen naar hun buit. Explosievenhonden mogen dan weer absoluut niet blaffen, want zo zouden ze een ontploffing kunnen veroorzaken. Ook als je in de natuur naar otters zoekt, is een blaffende hond niet zo handig. Daarom heb ik Smokey geleerd om zijn beweging te ‘bevriezen’ en intens naar zijn geur te wijzen met z’n neus. Drugshonden die drugs bij mensen zoeken, leren vaak om rustig bij de verdachte te gaan zitten. Zo wekken ze geen argwaan op.”

Andere geuren negeren

Eens je hond zijn geurtje in de neus heeft, moet hij ook leren om het van andere geuren te onderscheiden. “Vanaf dan vul ik de andere bakjes met andere geuren. In het begin zijn dat geuren die heel erg verschillen, zoals vanille of kaneel, maar gaandeweg moest Smokey ook leren om otterpoep aan te wijzen tussen de keutels van vossen, marters en andere dieren.”
 

Het veld in met je speurhond

Als dat allemaal goed gaat, ben je klaar om het terrein in te trekken. “Dat is de moeilijkste overgang”, vertelt Ellen. “Want nu zijn er geen ‘potjes’ meer om uit te kiezen. De geur kan letterlijk overal opduiken! Eerst verstoppen we zelf wat van de geur. Zo weten we precies op welke plek onze honden moeten reageren. Bij voorkeur gebeurt dat door een helper, zodat de begeleider van de hond zelf van niks weet. Honden zijn zó slim, dat ze kunnen zien aan hun baasje waar de geur ligt! Ook voor gediplomeerde speurhonden verstoppen we trouwens af en toe nog hun geur, zodat ze succes ervaren en hun motivatie niet verliezen.”
 

De kunst van het correct belonen

Ellen heeft nog een heel belangrijke opmerking bij het trainen van zoekhonden: “Soms hebben beginnende speurhondengeleiders de neiging om hun hond altijd te belonen wanneer hij iets aanwijst. Maar je mag je hond enkel belonen wanneer je 100% zeker bent dat hij het juist heeft." 

"In de natuur is dat niet altijd duidelijk. Want het kan zijn dat Smokey een vleugje otter opvangt, terwijl de uitwerpselen helemaal uitgeregend en onherkenbaar zijn. Dan moet ik echt streng zijn en de beloning achterwege laten. Geen nood, Smokey zal de volgende keer nóg beter zijn best doen. Maar als ik zou belonen wanneer er niets te vinden was, bestaat de kans dat Smokey de volgende keer ook voor de makkelijke weg kiest ... “
 

Speel een speurspel met je hond! 

Begint het bij jou ook te kriebelen om de neus van je hond aan het werk te zetten? Dan heeft Ellen nog een ultieme tip die voor iedereen haalbaar is! “Ook de tennisbal of het favoriete speeltje van je hond heeft een unieke geur. Gooi die eens in hoog gras en kijk of je hond hem terugvindt. Of verstop hem ergens in huis. Maak het in het begin zeker niet te moeilijk voor je hond, zodat hij zeker succes boekt. Het is een ideale manier om een enthousiaste hond even bezig te houden wanneer je thuiskomt en dringend de boodschappen in de koelkast wil steken! En omdat je hond zijn speeltje gewoon mag apporteren, hoef je je niet bezig te houden met het aanleren van het ‘aanwijzen’ van de buit.”

De actiefoto’s bij dit artikel werden gemaakt tijdens een zoekactie naar otterkeutels in de Semoisvallei voor WWF (fotograaf: Lien Van Den Eynde).