Beestig

Waarom hebben paarden een liksteen nodig? 

Behalve eiwitten, vetten en koolhydraten - de drie belangrijkste bestanddelen van ieder type voeding - hebben paarden zoals elk dier ook behoefte aan ‘mineralen’. Dat zijn scheikundige elementen die je slechts in een kleine, dagelijkse hoeveelheid nodig hebt, maar zonder dewelke je lichaam niet gezond kan functioneren: natrium, kalium, calcium, fosfor, magnesium en chloor. 
 
In de natuur sprokkelen paarden al die elementen bij elkaar door rond te trekken en een veelheid aan verschillende planten te eten. Maar in een gedomesticeerde omgeving is het rantsoen meestal te eenzijdig om aan hun mineralenbehoefte te voldoen. Vooral natrium blijkt onvoldoende aanwezig te zijn in onze grasweides en ruwvoeders. Vooral in de zomer of bij inspanning - wanneer je paard meer zweet dus - heeft het nood aan een extraatje in de vorm van natriumchloride of ‘keukenzout’. 
  
Het paardenlichaam is prima in staat om die tekorten te detecteren en aan te vullen - op voorwaarde dat het paard toegang heeft tot een mineralenbron zoals een liksteen. Heeft het dat niet, dan probeert het paard elders aan zijn trekken te komen. Vaak zie je dan probleemgedrag opduiken zoals het likken aan zand, het eten van de eigen mest of het dwangmatig likken aan allerlei voorwerpen. Dat is niet alleen vervelend, het kan ook tot ernstige gezondheidsproblemen zoals koliek leiden. 
 
 

Himalaya likstenen en andere zoutblokken 

De beste optie om je paard aan voldoende natrium te helpen, is het aanbieden van een zoutblok - zeg maar de standaard ‘liksteen’. Vroeger waren dat de typische baksteenvormige en -kleurige zoutblokken die je in een houder in de stal kon ophangen. De rode kleur kwam van toegevoegd ijzer dat je paard eigenlijk niet nodig heeft, tegenwoordig zijn ze daarom vaak gewoon wit van kleur. Deze blokken bestaan uit samengeperst zout dat redelijk eenvoudig ‘smelt’ wanneer je paard eraan likt. 
 
Op dit moment is de himalaya liksteen erg in trek bij paardenliefhebbers: een massief, lichtroze zoutblok, meestal met een gat in het midden met een touw er doorheen. Omwille van de sterkere kristalstructuur moeten paarden meer moeite doen om wat zout los te likken, maar voor de rest is de werking gelijkaardig aan die van de traditionele blokken.
 

Naast puur zout bevatten likstenen vaak nog (kleinere) hoeveelheden van andere mineralen alsook sporenelementen. De hoeveelheid van die laatste is echter meestal verwaarloosbaar of in onbalans, waardoor het een goed idee kan zijn om meerdere types likstenen aan te bieden waartussen je paard kan afwisselen. Daarnaast is het een goed idee om sporenelementen en vitamines aan te vullen met een vitaminebrok of balancer. 

Veelgestelde vragen over likstenen 

• Waar hang ik een liksteen best op?

  Kies een beschutte plek voor je liksteen, want bij regen smelt hij weg als sneeuw voor de zon. 
   

• Bestaan er ook waterbestendige likstenen?

  Neen, alle likstenen hebben een broertje dood aan regen. Da’s logisch: anders zouden paarden ook geen zout kunnen losweken met het speeksel aan hun tong! 
   

• Help, mijn paard likt niet aan zijn liksteen!

  Geen paniek! Waarschijnlijk krijgt je paard op dit moment in zijn leven, in dit seizoen en bij dit rantsoen voldoende natrium binnen. Neem het mineralenblok echter niet weg, want op een ander moment kan hij die mineralen broodnodig hebben! 
   

• Kan ik dan niet beter kiezen voor een liksteen met een smaakje?

  Paarden hebben een aangeboren instinct om zelf in te schatten hoeveel zout ze extra moeten innemen. Een smaakje - meestal zoetigheid - kan ervoor zorgen dat ze hun steen zo lekker vinden, dat ze er veel te veel van eten met een hoge bloeddruk tot gevolg. Bovendien krijgen ze zo ook nog eens veel te veel suiker binnen. 
   

• Help, mijn paard blijft maar likken aan zijn liksteen!

  Het klinkt alsof je paard een langdurig tekort aan mineralen heeft opgedaan. Geef je paard in deze periode voldoende water om het zout in zijn lichaam aan te kunnen. Na een tijdje overmatig likken, zou het tekort weer aangevuld moeten zijn. Vraag voor de zekerheid een ruwvoeranalyse aan en neem een voederspecialist onder de arm om het rantsoen van je paard te optimaliseren.