Beestig

Wat zijn kalkpoten? 

Niet alleen kippen, maar ook kalkoenen en bij uitbreiding zowat alle vogels kunnen last krijgen van kalkpoten - al zijn boerderijvogels het vaakst de pineut. Het ziektebeeld ontstaat door een parasiet, de kalkpootmijt of Cnemidocoptes mutans. Dat is een soort schurfmijt die minuscule gangen graaft in de geschubde huid van vogelpoten. Bekijk je de poten van een aangetaste kip van dichtbij, dan kan je zien hoe die gangetjes letterlijk de poten van je kip wegvreten. 
 
Als reactie op de parasiet, ontstaat er een soort kalklaag op de huid. De poten worden dik door een witte, korstige verkalking. Dat kan zo’n proporties aannemen, dat de kip helse pijn doorstaat en amper nog kan lopen. Ernstig aangetaste poten krijgen vaak ook te maken met secundaire infecties door bacteriën, die het probleem alleen maar erger maken. 
 
 

Zijn kalkpoten erg besmettelijk? 

De schurftmijt die kalkpoten veroorzaakt, komt niet zomaar uit de lucht gevallen. Ze wordt meestal binnengebracht door een nieuwe kip of via besmet strooisel. Ook wanneer de kippen van de buren last hebben van kalkpootmijt, is de kans erg groot dat ze de ziekte overdragen op jouw kippen. Zie je bij één van je kippen beginnende kalkpoten ontstaan, dan is het noodzakelijk om je hele toom te behandelen. 
 
 

Kan je kalkpoten behandelen met olie? 

Een huis-tuin-en-keuken-middel dat vaak aangeraden wordt aan kippenhouders om het probleem zelf op te lossen, is het insmeren van de volledige kippenpoten met olie of vaseline. Dat kan met de hand gebeuren, of door een voetbad voor de ingang van het kippenhok te plaatsen. Het idee is dat zo’n vettig goedje de schurftmijtgangen afsluit, waardoor de parasiet geen zuurstof meer krijgt en stikt. En het werkt ook echt! 
 
Alleen … Wordt je kippenhok al gauw een gigantische knoeiboel. Het dagelijks vangen van je kippen om hun poten volledig in te smeren is een groot gedoe. Bovendien blijft er allerlei vuil hangen aan het kleverige smeersel en kan je de behandeling haast niet uitvoeren zonder dat ook het mooie verenkleed van je kippen de dupe wordt. Denk aan de olieslachtoffers die je soms op televisie ziet na een grote natuurramp op zee, maar dan in je eigen tuin. 

Hoe behandel je kalkpoten dan wel succesvol? 

Veel minder gedoe is het om met je kippen naar de dierenarts te gaan. Om te beginnen kan die onderzoeken of je kippen wel degelijk besmet zijn met de kalkpoot-parasiet en inschatten of er nog onderliggende problemen zijn. De kalkpootmijt is erg succesvol te behandelen met een injectie van een antiparasitair middel zoals ivermectine. Omdat het middel alleen volwassen mijten doodt, moet je na twee weken nog even terugkomen voor een nieuwe injectie. 
 
Na in totaal vier weken zijn je kippen weer kerngezond. Vergeet niet om al je kippen mee te nemen naar de dierenarts, ook al zie je nog geen tekenen van kalkpootmijt. De ziekte is zo besmettelijk dat ze gegarandeerd je hele kippentoom beet zal nemen. Door alle kippen van bij het begin te behandelen met ivermectine, voorkom je dat ze zichzelf herbesmetten en jij in een vicieuze cirkel van dierenartsbezoekjes terechtkomt.