Beestig

Oorsprong: waar komt de gerbil vandaan? 

In de natuur is de gerbil te vinden in de steppen van Mongolië. Daar leeft hij in zanderige gebieden en leeft hij in enorm grote groepen. Binnen die groepen is er een erg strikte rangorde en onbekende gerbils worden niet toegelaten. Onder het zand hebben ze hun eigen tunnels gegraven, waar de knaagdieren leven en schuilen voor roofdieren. Die ondergrondse tunnels bieden niet alleen bescherming tegen andere dieren, maar ook tegen wisselende temperaturen. Zo kan de gerbil overleven in erg koude én erg warme temperaturen. 

 

Hoe ziet een gerbil eruit? 
 

Lichaamsbouw van de gerbil 

Een gerbil is een knaagdier dat een beetje op de hamster lijkt. Een belangrijk verschil tussen beide knaagdieren is dat de gerbil een lange staart heeft, die eindigt met een pluimpje haar.

 
   
Grootte en gewicht

Gerbils hebben een gemiddeld gewicht tussen 60 en 120 gram. Sommige gerbils zijn van nature wat ronder en wegen meer dan andere gerbils. Vooral mannetjesgerbils worden vaak groter. Dat betekent echter niet dat je je gerbil meteen op dieet moet zetten. Kijk vooral naar hoe het diertje zich voelt en of hij een gezonde indruk maakt. Bovendien is het belangrijk dat je gerbil voldoende beweegt. Twijfel je of je gerbil te dik is? Dan kan je best een bezoekje brengen aan de knaagdierenarts. 
 
 

In welke kleuren komt de gerbil voor? 

De Mongoolse gerbil komt voor in erg veel kleuren. Dat maakt het leuk om gerbils in verschillende tinten bij elkaar te zetten, zodat je de diertjes van elkaar kan onderscheiden en een naam kan geven. Anders zou je je al snel kunnen vergissen. Enkele mogelijke vachtkleuren zijn bruin, geel, grijs, zwart, agouti of bruin met zwarte haarpuntjes, crème, wit, blauw, slate … Bovendien kunnen gerbils ook vlekken hebben. De mogelijkheden zijn eindeloos! 
 

Huisvesting van de gerbil

Gerbils hebben een ‘gerbilarium’ nodig om in te leven. Dat is een grote bak die te vergelijken is met een terrarium voor reptielen. De minimale grootte voor de glazen bak is 100 x 60 x 50 centimeter. Kies altijd voor een volledig glazen bak. Bij een plastic bak loop je het risico dat de gerbil zich eruit knaagt en bij een bak met tralies zal je vloer in een mum van tijd helemaal bedekt zijn met een laag strooisel … Bovendien is het belangrijk om de bovenkant van het verblijf af te schermen met een gaas, zo is er voldoende ventilatie, maar kunnen de gerbils niet ontsnappen. 

Op de bodem van de kooi leg je een dikke laag bodembedekking. Die laag mag zo dik zijn als je zelf wil. Hoe dikker, hoe liever, want dan kunnen je gerbils beter tunnels graven. Er zijn verschillende soorten bodembedekking mogelijk: houtkrullen, houtvezels, zaagsel, hennep, katoenvezel … Probeer verschillende soorten bodembedekking uit en kijk wat jouw gerbils het fijnste vinden. Het is belangrijk om geen zand te gebruiken. Hoewel gerbils van nature in zanderige gebieden leven, is het eigenlijk te koud voor de huisdieren. Ook zijn de tunnels die ze graven in het zand onstevig en kunnen ze al snel instorten, wat uiteraard gevaarlijk is. Om de tunnels steviger te maken kan je de bodembedekking vermengen met wat hooi, zo hebben je gerbils ook altijd wat om op knagen.

Als je een goede bodem hebt, kan je beginnen met de verdere inrichting van je gerbilarium. Ten eerste is het belangrijk om schuilmogelijkheden aan te bieden. Daarvoor kan je knaagdierhuisjes gebruiken, maar ook takken, stenen of zelfs bloempotten. Veel knaagdierhuisjes worden trouwens gemaakt met nagels, die scherp uit de hoek kunnen komen wanneer ze blootgeknaagd worden door je gerbils. Controleer je hok daarom regelmatig op gevaren. Je vermijdt over het algemeen best plastic in je gerbilarium. Gerbils kunnen dat in geen tijd kapot knagen en zo komen er giftige stoffen of scherpe plasticdeeltjes in hun spijsverteringsstelsel terecht. Uiteraard heeft het gerbilarium ook een voerbakje en een drinkfles nodig. 

Ook nestmateriaal is belangrijk. Dat kan je vinden in de dierenwinkel, maar ook gewoon in je eigen huis: keukenpapier en wc-papier zijn erg geliefd bij gerbils. Vanaf nu moet je trouwens nooit meer karton weggooien, want je gerbils nemen hun taak als papierversnipperaar heel serieus! 

Veel gerbils houden van een looprad. Het is daarbij belangrijk om te zoeken naar een rad waarbij de rug van de gerbil volledig gestrekt is tijdens het lopen, anders krijgt hij rugpijn. Let er ook op dat de ‘bodem’ van het rad gesloten is, zodat zijn staart niet geklemd kan raken tussen de treden. Naast schuilmogelijkheden en een looprad bied je best ook een zandbakje met chinchillazand aan je gerbils aan. Daarin kunnen ze hun vacht wassen en schoonhouden. Het is misschien overbodig om te zeggen, maar gerbils wassen met water is echt not done. 

Voeding: wat eet een gerbil? 

Gerbils eten plantaardig voedsel, dat je bijvoorbeeld in brokvorm kan aanbieden. Er bestaan ook verschillende mixen, waarbij noten en zaden afgewisseld worden met brokken. Het probleem met een dergelijke voedselmix is dat gerbils al snel hun favoriete snacks uit het eten halen en weigeren de brokken op te eten. Bovendien is een voeding in brokken beter voor de tanden van de gerbil, die hij tijdens het knagen kort houdt. Daarvoor kan hij ook verschillende soorten knaagmateriaal gebruiken. 

Naast die basisvoeding en wat hooi om op te knabbelen, kan je het dieet van je gerbil aanvullen met noten, zaden, pitten (zonnebloempitten, pompoenpitten), kleine insecten (gedroogde meelwormen), groenten, fruit … 
 
 

Verzorging: hoeveel tijd heb je nodig om gerbils te verzorgen? 

Als je je gerbils verse voeding aanbiedt, zoals kleine stukjes groenten, is het belangrijk om dagelijks de overgebleven resten uit het gerbilarium te halen. Anders zullen ze gaan schimmelen en dat is uiteraard niet goed voor je huisdieren. Het is goed mogelijk dat je op zoek moet gaan naar die voedselresten, want gerbils nemen hun voedsel vaak mee naar hun schuilhuisjes of het nest. Ook het water moet dagelijks ververst worden. 

Omdat gerbils van nature in droge, zanderige gebieden leven, produceren ze weinig urine en keutels. Dat maakt dat het gerbilverblijf niet vaak schoongemaakt hoeft te worden. Een keer per maand, of als je merkt dat het gerbilarium begint te stinken, is voldoende. Je haalt dan al het bodemmateriaal uit de kooi en maakt het gerbilarium schoon met warm water alvorens het gerbilarium opnieuw in te richten. 

Gerbils hebben niet veel aandacht nodig, maar als je ze handtam wil maken, zal je veel tijd met hen moeten besteden. Het makkelijkste is daarbij om je hand in het gerbilarium te leggen met daarop een snack die je gerbils erg graag eten. Gerbils zijn zo nieuwsgierig dat ze uiteindelijk zeker een kijkje komen nemen. Na veel wennen en oefenen, laten ze zich zonder problemen optillen. Hou er rekening mee dat dat proces enkele weken tot zelfs enkele maanden kan duren. Geduldig zijn is de boodschap!

 

Eén, twee of veel gerbils? 

Gerbils houd je het best per twee in een gerbilarium. Als je een gerbil alleen houdt, zal hij zich al snel ongelukkig en eenzaam gaan voelen. Hou je ze in groepen van meer dan twee, dan loop je meer risico dat ze met elkaar gaan vechten. En dat doen ze meteen tot één van de gerbils sterft, tenzij je op tijd tussenbeide kan komen … Kies dus liefst voor een duo.

Als één van je gerbils sterft, moet je op zoek naar een nieuw maatje voor de andere. In dat geval kan je het best kiezen voor een of twee erg jonge exemplaren om bij je oudere gerbil te zetten. In het laatste geval hebben de twee jonge gerbils elkaar nog wanneer de oudere gerbil ook sterft. Bovendien is het makkelijker om jonge gerbils te koppelen dan twee oude dieren. Daarnaast is het belangrijk om een goede procedure te volgen. Je mag de diertjes niet zomaar bij elkaar zetten, want dan ontstaat er ongetwijfeld ruzie. Daarom moet je telkens kleine stappen zetten. Zo begin je met een kleine bak die steeds groter wordt. Daarnaast is er eerst geen bodembedekking, voedsel of andere spullen te vinden in de bak. Zo voeg je telkens zaken toe. 

Uiteraard is het de beste optie om twee gerbils van hetzelfde geslacht bij elkaar te zetten, dus ofwel twee mannetjes ofwel twee vrouwtjes. Anders zal je snel gerbilpups in je kooi aantreffen. Die zijn trouwens erg snel vruchtbaar, waardoor je de kans loopt op een exponentiële groei van je gerbilpopulatie. Bovendien bevrucht het mannetje het vrouwtje meteen na de bevalling opnieuw, waardoor er waarschijnlijk meteen een tweede nestje op komst is … Let dus zeer goed op het geslacht van de gerbils die je koopt. Wil je toch een grotere groep gerbils, kies dan liever voor mannetjes dan vrouwtjes en zet nooit meer dan vier dieren bij elkaar. 

Gerbils en kinderen

Gerbils zijn over het algemeen vriendelijke dieren die zelden opzettelijk hun eigenaar bijten. Een ongelukje kan wel eens gebeuren, want een vinger lijkt nu eenmaal op een stukje wortel. Toch zijn ze misschien niet het meest geschikte huisdier voor kinderen. Kinderen willen namelijk graag hun huisdier vasthouden en vertroetelen, maar gerbils zijn daar niet zo dol op. Handtam maken is mogelijk, maar dat wil nog niet zeggen dat optillen voor hen een feestje is. Daarnaast kost het handtam maken van gerbils heel wat tijd en geduld, waar veel kinderen vaak geen zin in hebben. Als je kind graag een diertje wil om vast te houden en mee te spelen, kies je dus beter voor een rat. 

Gerbils zijn wel ontzettend leuk om naar te kijken. Het zijn erg actieve en nieuwsgierige beestjes, waardoor ze altijd wel met iets bezig zijn. Bovendien zijn ze zowel ’s nachts als overdag wakker, wat een groot verschil is met de hamster die vooral ‘s nachts actief is. De gerbil wisselt de klok rond slapen en activiteit af. Het ene moment graaft hij tunnels in de bodembedekking en het andere moment valt hij als een blok in slaap in zijn zelfgebouwde nestje. Gerbils zijn ook erg verrassend: de inrichting van de kooi ziet er elke dag weer anders uit dan de dag tevoren! 

Gezondheid: welke ziektes en aandoeningen komen voor bij de gerbil? 

Enkele veelvoorkomende aandoeningen bij gerbils zijn:
 

• Tandproblemen
• Suikerziekte
• Tyzzer’s disease: bij deze besmettelijke ziekte ligt je gerbil voorovergebogen met een rechtopstaande vacht in de kooi. Als je merkt dat je gerbil zich sloom gedraagt, neem je hem best zo snel mogelijk mee naar de dierenarts. 
• Tumoren 
• Aandoeningen aan het ademhalingsstelsel
   

Door die verschillende aandoeningen wordt de gerbil vaak ook niet erg oud. Het zijn namelijk kleine diertjes, wat ervoor zorgt dat de behandeling van de ziektes niet eenvoudig is. Er bestaat nu eenmaal geen gereedschap om ingewikkelde operaties uit te voeren op zulke kleine beestjes. Bovendien zijn gerbils prooidieren, waardoor ze het pas heel laat tonen als ze ziek zijn. Daardoor is de situatie vaak al ernstig. Als je merkt dat je gerbil moeilijk kan stappen, zijn oogjes niet volledig opent, zijn vacht niet meer goed schoonmaakt of er erg apathisch bijzit, ga je daarom best zo snel mogelijk naar de dierenarts. Het is ook een goed idee om regelmatig de geurklier te controleren op tumoren. Gemiddeld worden gerbils drie jaar oud, maar ze kunnen ook veel jonger sterven of net wél de kaap van vijf jaar halen.

 

Waarop letten als je gerbils koopt? 

Als je op zoek gaat naar een gerbil, weersta dan aan de verleiding om één van de vele gerbils uit een dierenwinkel te kopen. Door hun extreme vruchtbaarheid is de kans op incest bij ondoordacht fokken erg groot, waardoor deze dieren vatbaarder zijn voor ziektes en ze meestal niet zo oud worden. Bovendien hebben dierenwinkels vaak geen experten die het geslacht van een gerbil juist kunnen bepalen, waardoor je thuis plots met een nestje gerbilpups wordt geconfronteerd ... 

Zulke ongewenste gerbilpups worden vaak door particulieren aangeboden op het internet, waardoor ook dat type dieren geen aanrader zijn. Je weet immers niks over de voorouders van deze dieren en loopt opnieuw kans om met een minder gezonde gerbil naar huis te gaan. 

Kies daarom liever voor een gerbil van een gerbilfokker. Die kent de achtergrond van zijn dieren en streeft naar gezonde pups. Bovendien kan hij het geslacht van de gerbil perfect bepalen, waardoor je niet het risico loopt op ongewenste gerbilzwangerschappen! 

Ten slotte kan je ook altijd een bezoekje brengen aan een knaagdierenopvang. De diertjes daar wachten op een tweede huisje en bovendien vind je daar ook veel gerbils die geboren zijn uit een ‘oepsnestje’. Je weet nog steeds niet over hun voorgeschiedenis, maar je helpt er een goed doel mee en voorkomt nog meer ongewenste gerbilpups.