Oorsprong – waar komt de shetlander vandaan?
De shetlandpony kent een lange geschiedenis. Je kon zo’n 4000 jaar geleden al kleine pony’s bespeuren op de Shetlandeilanden in het uiterste noorden van Schotland. Het ras zou het resultaat zijn van verschillende kruisingen met pony’s van Noorse kolonisten. Maar ook de Keltische Pony heeft mogelijk een rol gespeeld in het ontstaan van de shetlander.
Van werkpaard tot huisdier
De shetlander werd vroeger ingezet om zware klussen te klaren. Deze pony moest op het platteland grote karren trekken en landbouwgrond ploegen. Wat later, tijdens de Industriële Revolutie, was hij ook een grote aanwinst voor de werknemers in de mijnen, waar de shetlandpony in kleine mijngangen werd ingezet voor het vervoer van kolen.
Tegenwoordig worden shetlandpony’s voor andere dingen gebruikt. Deze schattige pony heeft zijn zware taken op het platteland en in de mijnen ingeruild voor een job als chauffeur van plezierritten waarbij ze karren of wagens trekken. Maar de shetlander is ook een steeds populairder huisdier. Door zijn zachte karakter en klein formaat is het een tof huisdier voor kinderen. Maar zijn er dan nog wilde kuddes te spotten? Ja hoor! Op de Shetlandeilanden kan je nog steeds shetlandpony’s in het wild gaan spotten.
Uiterlijk - hoe herken je de shetlandpony?
Lichaamsbouw en vacht
shetlanders zijn origineel afkomstig van de Shetlandeilanden waar het klimaat sterk verschilt van het onze. Het is er vaak erg koud en winderig, maar gelukkig hebben shetlandpony’s steeds hun warme winterjas bij. Ze worden goed beschermd tegen de barre temperaturen door hun dikke en dubbele vacht. De bovenste laag van de vacht is grof en ruw terwijl de onderste laag lekker zacht is. Shetlanders zijn de eerste die in de herfst hun wintervacht krijgen en de laatsten die die vacht in de lente verliezen.Deze pony’s staan ook enorm bekend om hun korte, brede en vooral sterke lichaam. Die lichaamsbouw was een cruciaal voordeel voor hun leven op de Shetlandeilanden. Want naast het ruige klimaat, is er door de rotsgrond niet veel voedsel te vinden. Het zijn geharde pony’s die lang kunnen teren op een kleine hoeveelheid eten. Hun krachtige gestel is dus een cadeau uit het verleden waar de shetlanders sterk in hun ‘hoeven’ moesten staan om te overleven onder ruwe omstandigheden.
Grootte en gewicht
De shetlander komt voor in drie verschillende maten. Ze worden officieel ingedeeld op basis van hun schofthoogte of stokmaat:- Een kleine shetlander heeft een stokmaat tot en met 75 cm.
- Een middelgrote shetlandpony heeft een schouderhoogte van 76 tot 80 cm.
- Het grootste formaat kent een stokmaat van 81 tot 102 cm
Het gewicht van de shetlandpony hangt af van zijn grootte, maar ligt doorgaans ergens tussen de 200 en 250 kilogram.
Kleur
Je weet ondertussen al dat shetlanders in verschillende maten voorkomen, maar ook het kleurenpalet van deze dieren is anders van pony tot pony. De meest frequente kleuren zijn zwart, bruin, kastanje, grijs, palomino, roan, crème, champagne en buckskin. En zoals iedereen uniek is, hebben shetlanders dan nog eens elk hun eigen witte aftekening op hoofd, benen en soms ook de rest van het lichaam.
Karakter en opvoeding – de shetlander is lief en intelligent met een koppig kantje
Net zoals bij kinderen (en eigenlijk alle dieren), is de opvoeding bij een shetlander enorm belangrijk. Want hoewel je het karakter van een shetlandpony kan omschrijven als intelligent, kindvriendelijk en lief, kan deze pony ook best eigenzinnig uit de hoek komen. Het is dus sterk aangeraden om je veulen van in het begin consequent op te voeden zodat er later geen karakterproblemen ontstaan. Een shetlander is daarnaast ook enorm nieuwsgierig en leergierig. Wanneer hij er zelf lol aan beleeft, kan je hem erg makkelijk nieuwe dingen leren.
Veel kinderen zijn verzot op shetlandpony’s. Door hun kleine gestalte zijn ze ideaal om op te rijden en veel minder intimiderend dan grotere paarden en pony’s. Maar ook daarvoor is opvoeding key. Een shetlander moet zachtjes aan vertrouwd raken met zijn verantwoordelijke rol als rijpony. Doe je dat niet met de nodige (liefdevolle) consequentheid, dan neemt hij mogelijk een loopje met je kleuter.
Alles zit hem dus in de opvoeding. Maar hoe voed je een shetlandpony dan op? Dat is eigenlijk niet zo moeilijk. Het zijn zeer sobere dieren, dus zelfs met een klein snoepje of wat hooi als beloning kan je hen al verschillende dingen aanleren. Focus je op één opdracht tegelijkertijd en verwar je pony niet met alles door elkaar. Sluit iedere training goed af en geef je shetlander even rust vooraleer je aan de volgende oefening begint.
Gaat er niemand rijden op je shetlandpony, dan is het leuk om hem kunstjes aan te leren. Steigeren bijvoorbeeld: een hachelijke onderneming bij grote paarden, maar een shetlander is er snel mee weg. In het begin moet je misschien je volledige arm in de lucht steken om je kleine dondersteen te laten steigeren, maar op het eind van de rit zou je dezelfde handeling kunnen uitvoeren door enkel je vinger naar omhoog te doen. Wat een circusartiest!
Voeding en verzorging – welke verzorging heeft een shetlander nodig?
Shetlandpony’s hebben geen speciale behandeling of verzorging nodig. Lekker makkelijk dus! Doordat deze pony’s gehard en onafhankelijk zijn, hebben ze geen speciale handleiding nodig. Wie dus al ervaring heeft met paarden weet dat dat betekent:- Regelmatig poetsen, want ook paarden houden van een heerlijke massage.
- Borstelen en kammen van hun mooie manen en staart.
- Dagelijks controleren van hoeven op vuil, steentjes en eventuele verwondingen.
- Ververs dagelijks het drinkwater en neem de mest weg uit hun verblijf.
Shetlandpony’s houd je uiteraard niet gewoon in je tuin. Je voorziet best een weide of een paddock met een stal of schuilstal, de juiste bodembedekking, plaats om het hooi en stro op te slaan, hun voedsel te bewaren, … Maar dat is nog niet alles. Je moet steeds de stallen uitmesten, de paddock proper maken, je weide omheinen en die omheining af en toe controleren, … En, het allerbelangrijkste: houd een shetlander nooit alleen, want deze pony’s zijn echte kuddedieren. Zorg dus altijd voor een soortgenootje!
Aangezien shetlanders nogal gemakkelijk gewicht aankomen, is een sober maal voor deze pony’s een must. Je hoeft niet bang te zijn om je shetlandpony te weinig eten te geven, want ze kunnen lang teren op weinig voedsel. Je loopt meer gevaar dat je shetlander zich overeet! Hooi van goede kwaliteit is een ideale voedselbron voor je shetlander. Bied het hooi aan in slowfeeder netten met een kleine maaswijdte, zodat je pony lang bezig is met een kleine hoeveelheid voedsel. Paarden - en dus ook de sobere shetlander - zijn gemaakt om de hele dag door te eten. Wil je niet eindigen met een obese pony, is rantsoeneren de boodschap. Shetlandpony’s zijn eiwitgevoelige dieren, dat wil dus ook zeggen dat vette weides een absolute no-go zijn.
Gezondheid en levensverwachting – Voor welke kwaaltjes en ziektes is de shetlandpony vatbaar?
Deze slimme pony’s zijn over het algemeen erg gezonde pony’s. Ze hebben een enorm lange levensverwachting en kunnen meer dan 30 jaar oud worden. Als je een Shetlandpony koopt, krijg je er dus echt een vriend voor het leven bij. Zijn schattige, kleine gestalte is erg geliefd bij kinderen, maar het zorgt ook voor nadelen. Ze zijn door hun grootte namelijk vatbaar voor hartproblemen en laminitis (hoefbevangenheid). Bij hoefbevangenheid raken de hoeven ontstoken en dat veroorzaakt een immense pijn. Het kan leiden tot kreupelheid en in het slechtste geval de dood van het paard. Laminitis bij de Shetlandpony wordt veroorzaakt door een combinatie van te weinig beweging en het eten van voedsel dat te rijk is voor hun lichaam (zoals gras).
Waarop moet je letten bij het kiezen van een shetlander?
Een Shetlandpony is in vergelijking met een hond of een kat eigenlijk een echt koopje. Het is pas na aankoop dat ze heel duur worden, maar je hebt er wel een vriend voor het leven bij. Het is een toffe kompaan, een schattige pony en vooral een erg makkelijk huisdier - maar je hebt er wel voldoende ruimte voor nodig. Ben je al overtuigd ondertussen? Ja? Oké! Denk dan meteen ook even na of je twee shetlanders wil adopteren, want een paard alleen wordt erg ongelukkig. Nog enkele aandachtspunten:- Een shetlander met goede stamboekpapieren is meestal duurder dan een exemplaar dat die niet heeft. Merries zijn duurder dan hengsten, zadelmakke dieren gewilder dan ‘groene’ shetlanders.
- Controleer zeker de medische achtergrond (aandoeningen en ziektes) van de pony die je wilt kopen. Neem eventueel een dierenarts mee.
- Vraag om een testritje! Zo kom je onmiddellijk te weten wat de grenzen van de shetlandpony zijn. Verdraagt hij veel? Is hij echt zo braaf als men zegt? Schrikt hij makkelijk? Wordt hij graag geknuffeld? Dat zijn allemaal belangrijke vragen, zeker wanneer je er een kindermaatje bij wil.
- Ga na of je zelf de ruimte hebt om een shetlander te houden. Het zijn sobere en makkelijke dieren die goed bestand zijn tegen uiteenlopende weersomstandigheden. Met een weiland en voldoende schuilmogelijkeden heb je vaak voldoende ruimte voor je toekomstige shetlandpony’s.
- Ga na of de pony gechipt en ingeënt is.
Je hoeft niet altijd een shetlandpony te kopen, misschien kan je er eentje redden. Deze kleine pony’s worden vaak als een impulsaankoop aangeschaft en belanden nadien in een paardenopvang. Vaak kan je in zo’n opvang meer te weten komen over het verleden en de gezondheid van een pony dan bij een verkoper die uit is op geldgewin. Waar je je dier ook haalt, check zeker of hij in propere en gezonde omstandigheden gehouden wordt. Elk dier verdient een fijne thuis en als jij nog zo’n plekje op overschot heeft, waarom dan geen die adopteren? De dankbaarheid is groot en voor de pony betekent het een wereld van verschil.