Beestig

 
Wanneer worden jullie opgeroepen bij een inbeslagname?

Philip Zurinckx: “Bij een melding van verwaarloosde dieren zijn het de inspecteurs van Dierenwelzijn Vlaanderen of, in urgente situaties, de politie die de beslissing nemen om tot inbeslagname over te gaan. Gaat het om honden en katten in de regio, dan contacteren zij op hun beurt ons dierenasiel. Eén of meerdere van onze medewerkers gaan dan ter plaatse om, in het bijzijn van de inspecteurs of de politiemensen, de dieren op te halen en naar het asiel te brengen. Voor andere dieren, zoals paarden of schapen, maar ook voor reptielen en amfibieën wordt er samengewerkt met andere opvangcentra, die hiervoor beter voorzien zijn qua opvangmogelijkheden en accommodatie.”

Hoe verloopt de introductie van de inbeslaggenomen dieren in jullie asiel?

Philip: “Wanneer we met de inbeslaggenomen dieren in het asiel aankomen, worden ze eerst en vooral gecontroleerd door een dierenarts, die minstens vier voormiddagen per week bij ons aanwezig is. We bekijken dan samen welke behandelingen of vaccinaties er nodig zijn. Elk dier dat in het asiel wordt binnengebracht, dus ook een inbeslaggenomen dier, wordt bij ons standaard gevaccineerd, maar ook ontvlooid en ontwormd. Een kostelijke zaak, zeker als je weet dat slechts in specifieke gevallen de gemaakte kosten bij de eigenaar teruggevorderd worden. Wij zijn van mening dat alle kosten die bij zo’n inbeslagname komen kijken – dit wil zeggen elke vorm van zorg die nodig is om de hond of kat fysiek en mentaal erbovenop te helpen – integraal vergoed moeten worden aan het dierenasiel. Maar daarover zitten we nog niet op één lijn met het kabinet van minister van Dierenwelzijn Ben Weyts.”
 
 

Hoe vaak krijgen jullie een melding binnen om inbeslaggenomen huisdieren op te halen?

Philip: “Vorig jaar hebben we zo’n 220 inbeslaggenomen dieren opgevangen, waarvan iets meer honden dan katten. In ons asiel gebeurt het toch zeker wekelijks dat er zulke dieren binnenkomen. Maar zijn het deze week tien honden of is het er maar eentje? Dat weet je vooraf nooit, natuurlijk. We proberen in de mate van het mogelijke om ruimte te voorzien voor inbeslagnames, maar het is niet evident om hier rekening mee te houden in de planning. Gaat het om een grote groep honden of katten tegelijk, dan werken we samen met enkele collega’s van asielen in de omgeving om hen allemaal een plekje te geven.”

Meer dan 200 inbeslaggenomen katten en honden per jaar, dat is een enorm aantal …

Philip: “Zeker en vast. Nu moet ik zeggen dat de cijfers voor Limburg iets hoger liggen dan in de rest van Vlaanderen. We hebben dan ook een grote voorsprong op dat gebied: in Limburg heeft bijna elke politiezone een degelijke dierenpolitie, die al enkele jaren operationeel is. In andere provincies bestaat die dienst nog maar net of moet hij zelfs nog opgestart worden. Als er meer en betere controles gedaan worden, heb je logischerwijs ook meer diereneigenaars die tegen de lamp lopen, wat het aantal inbeslagnames de hoogte in jaagt. Reken daar nog bij dat de meeste mensen ondertussen beter ingelicht zijn en, wanneer ze vermoeden dat er ergens mistoestanden plaatsvinden, sneller overgaan tot het melden van verwaarlozing.” 
 
 

Verwaarlozing is de belangrijkste reden voor een inbeslagname. Wanneer spreek je eigenlijk van verwaarlozing?

Philip: “Verwaarlozing kan verschillende vormen aannemen: het kan gaan om een dier dat niet de juiste (medische) zorgen of voeding krijgt en daardoor pijn lijdt of ondervoed is. Met een eenvoudig medisch onderzoek kan je deze zaken vrij snel vaststellen en dus aantonen dat er sprake is van verwaarlozing. Dikwijls heeft het ook te maken met de leefomstandigheden waarin het dier gehouden wordt en de specifieke behoeften van de diersoort. Wanneer een hond met een hoge energiebehoefte dagen aan een stuk in een hok moet zitten en er telkens maar een halfuurtje per dag uit mag, dan spreken we ook van verwaarlozing, zelfs als hij voldoende te eten krijgt en in hygiënische omstandigheden leeft. Wat dat laatste betreft, maken we soms schrijnende situaties mee, zoals honden in een buitenren waarvan de bodem onder een laag uitwerpselen zit en slechts om de twee of drie maanden schoongemaakt wordt. Maar evengoed gaat het om een melding van twintig of dertig katten die ergens op een klein appartementje dicht op elkaar zitten, in hun eigen vuiligheid.”

Gaat het dan meestal om moedwillige verwaarlozing of eerder om een gebrek aan kennis omtrent de huisvesting en verzorging van het dier?

Philip: “Dat valt niet altijd eenduidig vast te stellen. Soms gebeurt het dat mensen ongewild in het bezit van een aantal dieren komen, zoals bij het overlijden van een familielid, en dat ze inderdaad niet de middelen of de kennis hebben om er goed voor te zorgen. Zo’n inbeslagname is voor heel wat diereneigenaars een belangrijke confrontatie, een moment dat hen wakker schudt en doet inzien dat ze verkeerd bezig zijn. We zien wel vaker dat de eigenaars de eventuele problemen die tot de inbeslagname hebben geleid, nadien aanpakken en oplossen. En dan is het mogelijk – weliswaar onder bepaalde voorwaarden – dat enkele of alle dieren na verloop van tijd terug naar de eigenaar mogen gaan. De inspecteurs van Dierenwelzijn Vlaanderen nemen deze beslissing op basis van hun vaststellingen ter plaatse, een grondig verhoor van de eigenaar en het medisch verslag dat het asiel aanlevert, samen met eventuele andere nuttige informatie. Vindt Dierenwelzijn Vlaanderen dat de eigenaar capabel is om de dieren correct te voeden, te verzorgen en onderdak te bieden, dan worden ze teruggebracht.”
 
 

Maar het zijn niet altijd succesverhalen van mensen die zich herpakt hebben? 

Philip: “Helaas zien we in ons asiel, na een controlebezoek van enkele maanden of een jaar later, regelmatig dezelfde dieren terugkeren. Volgens mij gaat het dan meestal om mensen wier normbesef niet voldoet om de behoeften van de dieren juist in te schatten en hun welzijn te garanderen. Soms zien we zelfs dat, in de periode dat hun dieren in beslag genomen zijn, deze mensen ondertussen al nieuwe honden of katten aangeschaft hebben. In zo’n gevallen kan het duren tot er een gerechtelijke uitspraak volgt die hen verbiedt om nog dieren in huis te houden, vooraleer deze wantoestanden ophouden. Dat zijn frustrerende situaties, want op die manier is het echt dweilen met de kraan open.”

Inbeslagname van dieren: de cijfers van 2021

Dierenwelzijn Vlaanderen meldt dat in 2021 bijna 700 inbeslagnames plaatsvonden, zowel door de politie als door hun eigen inspecteurs, van in totaal 7.283 dieren. Hiervan werden 6.080 dieren toegewezen aan het asiel. Meer dan een derde hiervan waren vogels, voornamelijk pluimvee. Daarna volgden honden (17%), konijnen en knaagdieren (16%), runderen en kleine herkauwers (12%), katten (8%) en reptielen (5%). Inbeslagnames door de politie om andere redenen dan dierenwelzijn, bijvoorbeeld gevaarlijke honden, vallen niet onder de bevoegdheid van Dierenwelzijn Vlaanderen.
 
Twijfel je aan het welzijn van bepaalde dieren – zowel honden en katten als pluimvee, weidedieren of andere huisdieren – in jouw buurt? Aarzel dan niet om contact op te nemen met de lokale politie. Zij kunnen indien nodig een bezoekje brengen aan de eigenaar in kwestie en op basis van deze controle een oordeel vellen over de leefomstandigheden van de dieren. Liever een telefoontje te veel dan eentje te weinig!