Beestig

Tip 1: Weet wat je wil en wees eerlijk met jezelf

Online zie je vaak heel mooie advertenties waar alle voordelen van het paard worden opgesomd. Als je geluk hebt, is de verkoper wel zo eerlijk om ook de gebreken te vermelden – als die er zijn, tenminste – maar heel dikwijls gebeurt dat ook niet. Durf dan ook de nodige kritische vragen te stellen aan de verkoper. Soms zal die meteen eerlijk antwoorden en met je meedenken, maar soms zal je er een beetje doorheen moeten prikken. 
 
Het is heel belangrijk om je vooraf af te vragen: wat wil je met dit paard? En past het specifieke paard waar je je oog op hebt laten vallen bij jouw ervaring en jouw wensen? Zo vermijd je dat je het gaat romantiseren, wat je vaak ziet bij paarden met gedrags- of andere problemen. Mensen denken dan al gauw: ik ga dit paard redden of beter maken. Een heel nobel doel, maar in de realiteit zadel je jezelf op die manier vaak met heel wat problemen of een gebroken hart op. 

Tip 2: Beoordeel het paard vooraleer je ter plaatse gaat kijken

Voor je ter plaatse het paard gaat bezichtigen, is het aan te raden foto’s van het dier te vragen aan de verkoper – in ieder geval van de voorkant en de zijkant, zonder optoming, zadel en ruiter. Op die manier kan je de bouw, de houding en de stand van de benen en de hoeven goed bekijken. Liefst krijg je ook een video van het paard – wederom zonder ruiter – in stap, draf en galop. Zo kan je de gangen goed observeren en kan je beter beoordelen of er fysiek iets aan de hand is met het paard. Het is best leuk om iemand met het paard te zien rijden, maar uiteindelijk moet je er zelf mee uit de voeten kunnen en wil je ook dat het dier jarenlang gezond blijft.
 
Wat wil je zeker niét zien op deze foto’s of filmpjes?
 

• Spieratrofie: gebrek aan bespiering op sommige plekken, te herkennen aan bijvoorbeeld kuilen achter de schouders
• Bespiering die niet zacht en gezond oogt
• Ongelijke hoeven
• Een afwijkende been- en/of hoefstand
• Zeer onderstandig staan
• Equine Pain Face: de gezichtsuitdrukking die een paard maakt wanneer het pijn heeft

 
Kort samengevat wil je dat het paard een ontspannen en gebalanceerde indruk maakt.
 
 

Tip 3: Neem een kenner onder de arm voor professioneel advies

Heb je zelf geen verstand van de bouw, de houding en het lichaamsgebruik van een paard? Bezorg de foto’s en filmpjes dan aan een expert die jou hierbij kan helpen. Zeker als het een wat meer ervaren paard is – soms is dat al vanaf zes jaar, maar sowieso vanaf tien jaar – kan het paard al lang verkeerd getraind zijn, met fysieke mankementen tot gevolg. Dit is gelukkig niet altijd het geval, maar is wel belangrijk om vast te stellen.
 
Ook wanneer je ter plaatse naar het paard gaat kijken, neem je best altijd iemand mee die je niet alleen blindelings vertrouwt, maar die ook de nodige kennis van zaken heeft. Het kan best gezellig zijn om met je moeder op zoek te gaan naar jouw ideale paard, maar door haar emotionele betrokkenheid zal je misschien bepaalde puntjes over het hoofd zien waar je later spijt van kan krijgen. Een second opinion van iemand met een rationele kennersblik is goud waard!

Ken je niemand in je omgeving die voldoende kennis van paarden heeft om je hierbij te helpen? Weet dan dat er professionals bestaan die je hiervoor kan inschakelen. Zorg dan wel dat je voor iemand kiest wiens achtergrond past bij jouw visie op wat jij belangrijk vindt in een paard. Iemand die gespecialiseerd is in het beoordelen van sportpaarden zal jou misschien niet adequaat kunnen bijstaan wanneer je op zoek bent naar een ‘maatje voor het leven’ waar je rustige wandelingen mee wil maken.
 
 

Tip 4: Vraag altijd naar de geschiedenis van het paard

Je wil niet alleen weten wie de vorige eigenaren van het paard waren en hoe het dier werd getraind, maar ook hoe het paard werd gehuisvest en of er andere medische bijzonderheden te vertellen vallen over het verleden van het dier. Heeft het bijvoorbeeld worminfecties gehad? Is het paard ooit drachtig geweest? Waren er al problemen met het gebit of de hoeven?
 
Bij handelsstallen – waar paarden worden aangekocht en enkele weken later, eventueel na training, weer worden doorverkocht – kan je ook terecht. Let wel heel goed op dat je een handelsstal uitkiest met een heel goede reputatie. Bij sommige van die stallen zie je namelijk wel eens dat er iets met de paarden aan de hand is. Zeker wanneer het gaat om de wat lagere prijsklassen. Heb je een wat hoger budget? Ga dan zeker kijken bij een fokker of een trainer die je (via-via) kent. 
 
 

Tip 5: Let erop hoe het paard reageert op mensen

Wanneer je ter plaatse naar het paard gaat kijken, zijn er een aantal zaken waar je wat extra aandacht aan moet besteden.
 

• Is het paard alert en ontspannen en toont het nieuwsgierigheid naar jou toe? Dat is een goed teken.

 

• Oogt het paard apathisch en suf? Dan bestaat de kans dat het verdoofd werd door de verkoper vlak voor jouw bezoek. Helaas gebeurt dat soms nog steeds, vaak om de indruk te wekken dat het een ideale kinderpony is, bijvoorbeeld. Wanneer de verdoving bij thuiskomst uitgewerkt is, komt de waarheid echter al snel naar boven, maar dan is het natuurlijk te laat. Niet leuk voor het paard en een grote teleurstelling voor de koper.

 

• Reageert het paard nerveus of chagrijnig op de aanwezigheid van mensen of bij het opzadelen, het aansingelen, het hoofdstel aandoen of het uitkrabben van de hoeven? Gaat het dan om een fysiek of medisch probleem dat niet meteen opviel of heeft het paard slechte ervaringen met mensen?

Tip 6: Vraag of je een proefrit met het paard mag maken

Ook hier moet je weer even stilstaan bij wat je juist wil doen met dit paard, zodat je weet waar je het op kan ‘testen’ voor je toezegt voor de verkoop. Wil je bijvoorbeeld af en toe eens een sprong maken met je paard, probeer dit dan zeker vooraf uit om te kijken of dit vlot lukt. Zoek je een metgezel om fysiek uitdagende ritten in het bos te maken? Dan vraag je best of je even een naburig bos mag gaan verkennen met het paard, eventueel samen met iemand van de betreffende stal.
 
Idealiter mag je van de verkoper enkele keren langskomen om het paard te bekijken of te berijden voor je jouw definitieve beslissing maakt. Natuurlijk kan je niet verwachten dat een verkoper zijn paard een maand lang voor je reserveert voor er andere geïnteresseerden komen kijken, maar je mag bijvoorbeeld zeker wel vragen of je enkele keren mag langskomen om een betere indruk te krijgen en geen overhaaste beslissing te maken. 
 
 

Tip 7: Koop het paard indien mogelijk ‘op proef’

Kan je een paard ‘op proef’ kopen, dan heeft dat absoluut de voorkeur. Je krijgt dan – vaak na een aanbetaling – de mogelijkheid om het paard gedurende één of twee maanden mee naar huis te nemen om te kijken of het echt klikt. Gaat alles goed, dan betaal je na die periode de rest van het aankoopbedrag en is het paard definitief van jou. Zo niet, dan breng je het paard weer terug naar de verkoper.
 
Voor de verkoper is dit uiteraard een risico, want er kan tijdens de proefperiode altijd wat mislopen. De aanbetaling dient dus als een soort verzekering voor het geval het paard tijdens deze periode gekwetst raakt of ziek wordt, en jij van de verkoop wil afzien. Zorg er altijd voor dat de nodige afspraken omtrent de proefperiode en eventuele aanbetaling goed en duidelijk in het contract zijn opgenomen.

Tip 8: Laat het paard keuren voor je het aankoopt

Heb je al best wat ervaring met het kopen van paarden, heb je een goed oog voor de bouw en de gezondheid van het dier en ken je zijn geschiedenis door en door? Dan is een keuring voor aankoop niet altijd nodig – en het is ook niet verplicht. Dit hangt af van jouw eigen wensen. Voor beginners, maar ook bij paarden van een hogere prijsklasse, zouden we dit echter wel aanraden. Hou er wel rekening mee dat de kosten van de keuring vaak voor de koper zijn. Stel dat er uit de keuring naar voren komt dat er gebreken zijn waar je niet mee akkoord gaat en die voor jou een reden zijn om van de verkoop af te zien, dan moet je die keuring natuurlijk wel betalen. 
 
Soms komt het weleens voor dat het paard al is gekeurd voor het te koop wordt aangeboden. In dat geval kan je het keuringsrapport bij aankoop dan ook meteen meekrijgen. Je doet er echter goed aan om de klinische keuring altijd nogmaals uit te voeren, zeker als de vorige keuring wat langer geleden is.
 
Er bestaan twee types keuringen:
 

• Klinische keuring: hierbij wordt een paard gekeurd op beweging en stand. Meestal wordt er ook een buigproef gedaan, om te kijken hoe het paard beweegt nadat het been gedurende enkele seconden in een bepaalde houding werd gehouden. Zodra het been wordt losgelaten, moet het paard zich na één of twee passen hersteld hebben en probleemloos wegdraven. Lukt dat niet, dan kan dit wijzen op problemen met de pezen of gewrichten.
   
• Röntgenologisch keuring: hierbij worden röntgenfoto’s gemaakt van bepaalde delen van het lichaam van het paard, zoals de benen, de hals, de rug of het hele lichaam. 

 
Wil je voorkomen dat je later tegen problemen aanloopt, dan pak je de keuring best zo grondig mogelijk aan. Je kan ook altijd aan je dierenarts vragen om bijkomende zaken te controleren en te beoordelen, zoals het gebit. 
 
Nog een extra tip: als je je paard laat keuren, doet dit dan door een dierenarts van je eigen keuze en niet die van de verkoper. Zo ben je zeker van een eerlijke en objectieve beoordeling.

Tip 9: Ga de stamboom van het paard na

Contacteer zeker de eigenaars of fokkers van de vader en de moeder van het paard dat je op het oog hebt. Zo kan je te weten komen wat hun ervaring is met zowel deze paarden als hun nakomelingen. Zijn er bijvoorbeeld bepaalde genetische aandoeningen in de familie? Door de stamboom even na te gaan, kom je op dat vlak alvast niet voor verrassingen te staan. Bovendien zijn er paardenrassen die net iets meer vatbaar zijn voor bepaalde erfelijke ziektes dan andere, dus ook dat zoek je best vooraf eens uit. Hoe meer je erover weet, op hoe meer dingen je kan letten bij het beoordelen van een paard!
 
 

Tip 10: Zorg dat je de nodige papieren meekrijgt na de aankoop

• Het paspoort is het enige verplichte document dat je bij de aankoop van een paard meekrijgt, maar meteen wel een heel belangrijk document. Je vindt er namelijk alles terug over de medicatie en de vaccinaties die het paard kreeg toegediend, maar ook informatie over de aftekeningen op de vacht bijvoorbeeld.

 

• Wanneer je een paard importeert uit een ander land, heb je ook nog de invoerdocumenten nodig met de handtekening van de buitenlandse eigenaar erop, zodat je het paard op jouw naam en in jouw land kan inschrijven. 
   
• Maak sowieso ook altijd een contract voor de verkoop op en zorg ervoor dat het rechtsgeldig is. Soms wil de verkoper in het contract laten opnemen dat hij als eerste de mogelijkheid krijgt om het paard terug te kopen wanneer je het opnieuw te koop zou zetten. Echter, eens het paard verkocht is, verandert het dier van eigenaar en heeft de vorige eigenaar er geen bijzondere rechten meer op. 
   
• Wat je wél kan doen, is een opschortende voorwaarde zoals ‘onder voorbehoud van verborgen gebreken’ opnemen in het contract. Al is de vraag dan wel wie hier verantwoordelijk voor is: is het de koper die zijn huiswerk niet goed heeft gedaan of is het de verkoper die bewust een gebrek heeft achtergehouden? Soms kan je natuurlijk ook gewoon pech hebben en wist niemand iets van de gebreken af. Je kan nu eenmaal niet alles zien wat er zich in het lichaam van een paard – of enig ander levend wezen – afspeelt.

Dit gezegd zijnde, mag je ook niet té streng zijn voor jezelf als beginner. Het komt zelden voor dat je eerste paard helemaal tiptop in orde en 100% flawless is. Je koopt ’m immers vaak omdat je het een leuk, lief of mooi paard vindt, waar je bijvoorbeeld heel fijn mee kan rijden. En dat is ook erg belangrijk! Als je paard goed bij je past en geen al te grote gebreken of gedragsproblemen vertoont, dan gaan jullie sowieso een mooie tijd tegemoet samen.