Wat is heupdysplasie?
Bij een gezond hondenskelet past de kop van het dijbeen netjes in de kom van de heup. Als dat niet zo is, lijdt de hond aan heupdysplasie. Soms is de heupkom te ondiep ofwel is de heupkop afgeplat of misvormd. Daardoor wordt het gewricht instabiel en ontstaat er artrose. Dat is heel pijnlijk voor je hond. Wanneer je hond pijn begint te krijgen, hangt af van verschillende factoren. Vaak gebeurt dat op latere leeftijd, maar jonge honden kunnen even goed pijnklachten krijgen.
Wanneer naar de dierenarts?
Je hond kan je natuurlijk niet vertellen dat hij pijn heeft, maar toch zijn er enkele symptomen die kunnen wijzen op een probleem in de heupen:
- de hond loopt kreupel of draait zijn hakken tijdens het lopen
- de hond gaat vaker liggen dan normaal en is minder speels, of hij speelt al liggend
- de hond heeft moeite met opstaan en met het zitten
- de hond geeft een stijve indruk, vooral wanneer hij net opstaat
Als je vermoedt dat je hond pijn heeft aan de heupen, ga je best even langs bij de dierenarts. Die voelt in eerste instantie of het heupgewricht stabiel is en of de hond pijn vertoont. Verder maakt hij röntgenfoto's van je hond om te kijken hoe ernstig het probleem is.
Hoe ontstaat heupdysplasie?
De vorm van de heupen is gedeeltelijk erfelijk vastgelegd. Daarom is het onverantwoord om te fokken met honden die niet getest zijn op heupdysplasie. Maar erfelijkheid is lang niet de enige factor die bepaalt of je hond ooit last krijgt. Ook pups uit ouders met perfecte heupen kunnen heupdysplasie ontwikkelen, al is de kans daarop kleiner. Over het algemeen hebben grote honden meer kans op heupdysplasie. Zeker in het eerste levensjaar zorg je er best voor dat pups (vooral van grote hondenrassen) de heupen niet te veel belasten. Vermijd traplopen en gladde vloeren, werp geen balletjes, til je hond in en uit de zetel/auto en ga er nog niet intensief mee sporten (agility, hardlopen, flyball ...). Hou je aan de aanbevolen wandeltijd voor jonge honden: 5 minuten per levensmaand. Met een hond van vier maanden oud wandel je dus niet langer dan 20 minuten aan één stuk. Je mag wel meerdere keren per dag zo'n wandeling inlassen.
Ook voeding is een factor die mee bepaalt of je hond gezonde gewrichten ontwikkelt. Bespaar dus niet op kwalitatieve voeding, met vitaminen en mineralen in de juiste verhouding. Zo geef je het puppenskelet de kans om uit te groeien tot een gezond en sterk bewegingsapparaat. Let wel op dat je geen té energierijk voedsel geeft. Wanneer je hond te snel groeit, kunnen zijn gewrichten niet volgen. Bovendien kan je hond overgewicht ontwikkelen, wat een enorme aanslag is op de gewrichten.
Grote rassen zijn gevoeliger aan heupdysplasie. De rastypische lage achterhand van de Duitse herder werkt dit probleem in de hand.
Wat kan je eraan doen?
Helaas bestaat er geen pilletje om de heupen van je hond weer gezond te maken. Wanneer de diagnose gesteld wordt, heeft dat vaak een enorme impact. Een hond met heupdysplasie kan immers niet meer sporten en geen lange wandelingen maken. Wel zijn er - afhankelijk van de ernst van de aandoening - enkele opties om de pijn te verzachten of om de heupen zelfs te opereren:- Met de juiste medicatie (ontstekingsremmers) wordt de pijn verlicht, herstelt het kraakbeen en vermijd je te snelle progressie van de ziekte
- Overschakelen op een voeding die de gewrichten ondersteunt, is ook een goed idee
- Bij honden met overgewicht, is het allereerst belangrijk om af te vallen zodat de gewrichten niet onnodig belast worden
- Voedingssupplementen die het gewricht ondersteunen, kunnen de pijnklachten verminderen
- Als de diagnose reeds op jonge leeftijd (jonger dan 11 maanden) wordt gesteld, kan een ingrijpende operatie soms soelaas bieden: het bekken wordt gekanteld zodat de heupkop weer in de heupkom past
- Bij oudere honden die erg veel pijn hebben, kan ervoor gekozen worden de heupkop weg te zagen. De spieren rondom het gewricht moeten dan getraind worden om het gewricht weer steun te geven.
- In sommige gevallen wordt een kunstheup geplaatst
Wat heeft een hond met heupdysplasie nog meer nodig?
Behalve de nodige medische zorgen, zijn er nog meer dingen die je voor je hond met heupdysplasie kan doen. Geef hem bijvoorbeeld een goed hondenkussen dat bestaat uit memoryfoam of geheugenschuim. Dat ondersteunt de gewrichten waardoor je hond minder last krijgt bij het opstaan. Ook bestaan er fysiotherapeuten speciaal voor honden, die je oefeningen kunnen aanleren om de spieren rondom de heup te versterken. Sommige baasjes verkiezen hydrotherapie: zwemmen is een goede oefening voor honden met heupdysplasie, omdat ze hun spieren kunnen trainen zonder het gewricht te belasten.
Tenslotte kan je het leven van je hond aangenamer te maken door bijvoorbeeld een loopplank te voorzien aan het trapje van je terras of om in en uit de auto te stappen.
