Kunnen dieren vrienden zijn?
Eerst en vooral moeten we benadrukken dat vriendschap een heel menselijk concept is, dat niet in dezelfde vorm tussen dieren bestaat. In de dierenwereld zie je wel dat bepaalde soorten een band met elkaar ontwikkelen die verder kan gaan dan louter ‘elkaar verdragen’. Soms worden dieren door elkaar aangetrokken en genieten ze van elkaars gezelschap, omdat ze in de ander een nuttige toevoeging aan hun sociale groep zien of omdat ze reageren vanuit hun instinct. Denk maar aan een moederpoes die zich ontfermt over een konijnenjong of een hond die een slechtziende pony begeleidt.Niet alle dieren kunnen het echter goed met elkaar vinden. Veel hangt af van de omgeving en de voeding die ze nodig hebben, maar ook van hun karakter. In dierentuinen kan je vaak verschillende soorten samen in één verblijf zien, maar weet dan wel dat hier heel wat research aan vooraf gaat. Vervolgens is het ook een kwestie van proberen: wat werkt en wat niet? Terwijl giraffen en zebra’s prima een buitenverblijf kunnen delen, worden ze misschien wel agressief naar elkaar toe wanneer ze ’s nachts dicht bij elkaar moeten staan in het binnenverblijf. Zo is het ook met huisdieren.
De gouden regel: een vriendschap kan je niet forceren. Laat je dieren zelf toenadering tot elkaar zoeken en probeer hen niet te dwingen met elkaar om te gaan. Net als mensen kunnen dieren immers heel selectief zijn wat betreft de andere levende wezens die ze in hun leven toelaten. En ga als baasje ook niet één van je huisdieren voortrekken, want zo werk je jaloezie in de hand en dat is uiteraard niet de beste basis voor een evenwichtige vriendschap.
De gouden regel: een vriendschap kan je niet forceren
Kat en hond: water en vuur?
De meest voor de hand liggende combinatie van twee huisdieren, is die van een kat met een hond – bij ons de meest gehouden huisdieren. Nochtans kennen we allemaal de uitdrukking ‘ze zijn als kat en hond’ … en dat betekent doorgaans weinig goeds. Toch is het perfect mogelijk voor honden en katten om samen in één huis te leven, elkaar te appreciëren én zelfs samen te spelen.Hou wel altijd in je achterhoofd dat honden in het wild gewend zijn om in een groep of roedel te leven, terwijl katten van nature geen groepsdieren zijn. Dat betekent vooral dat ze elkaar niet nodig hebben om te overleven, maar niet dat ze per definitie asociaal zijn. Zeker katten die van jongs af aan geleerd hebben samen te leven met een ander dier, zullen meer openstaan voor sociale contacten. De beste manier om een vriendschap voor het leven te smeden tussen een kat en een hond, is dus door ze samen in huis te halen als kitten en puppy.
Katten zijn socialer als ze van jongs af aan leren omgaan met een ander dier
Het is perfect mogelijk voor katten en honden om samen te leven én te spelen
Zijn de dieren al volwassen? Dan ga je best zo te werk:
Katten en honden hebben andere noden, dus daar moet je wel rekening mee houden. Zo laat je hen – zeker in het begin – best niet in dezelfde ruimte eten. Na een tijdje kan je hun eetbakjes wel wat dichter bij elkaar zetten, maar zorg wel dat de hond niet aan het voer van de kat kan. Sowieso is het geen goed idee om beide huisdieren van elkaars voer te laten eten, omwille van de andere samenstelling.
- Zet ze niet te bruusk bij elkaar, maar laat ze langzaam aan elkaar wennen, bijvoorbeeld elk in een aparte kamer. Zo kunnen ze eerst gewoon worden aan elkaars geuren en geluiden in huis.
- Een volgende stap is het plaatsen van een (kinder)hekje tussen de twee ruimtes met liefst nog een gang ertussenin, zodat ze elkaar vanop afstand kunnen observeren, maar niet aanraken.
- Tijd voor de grote finale? Laat de dieren voorzichtig aan elkaar snuffelen in dezelfde kamer en zorg voor voldoende plekjes waar ze zich even kunnen terugtrekken om te bekomen van alle prikkels. Ondertussen kan je hen aaien en rustig tegen hen praten, zodat ze zich veilig en op hun gemak voelen. Iets lekkers kan altijd helpen om het ijs te breken!
Katten en honden hebben andere noden, dus daar moet je wel rekening mee houden. Zo laat je hen – zeker in het begin – best niet in dezelfde ruimte eten. Na een tijdje kan je hun eetbakjes wel wat dichter bij elkaar zetten, maar zorg wel dat de hond niet aan het voer van de kat kan. Sowieso is het geen goed idee om beide huisdieren van elkaars voer te laten eten, omwille van de andere samenstelling.
Potentiële BFF’s
De meeste dieren zijn sociaal van aard. Als ze zelf mogen kiezen, zullen ze automatisch naar soortgenoten toe trekken. Zijn die niet beschikbaar? Dan zullen ze over het algemeen het gezelschap van een andere diersoort verkiezen boven een eenzaam bestaan. Deze combinaties maken de meeste kans op succes:- Kippen en schapen. Dit zijn twee diersoorten die elkaar vinden in hun dagelijkse bezigheden: de hele dag rustig scharrelen of grazen in de weide. In de regel laten ze elkaar met rust, maar je kan wel eens een kip toenadering zien zoeken tot een schaap, omdat ze geïntrigeerd is door diens zachte wol. Een kip zien ‘meeliften’ op de rug van een schaap is dus niet zo gek!
- Honden en paarden. Hoewel honden en paarden op veel punten enorm verschillend zijn, hebben ze toch enkele belangrijke raakvlakken waardoor ze de beste vrienden kunnen worden. Zo leven ze graag in een groep, zijn ze volgzaam van aard en houden ze van contact met mensen én een rondje stevig rennen. Heel wat types honden zijn het ideale maatje voor je paard, maar let wel op met honden die een uitgesproken jachtinstinct hebben. Ook met herdershonden is het uitkijken. Zijn ze 'kuddebewakend', dan zijn ze heel geschikt omdat ze van nature voor de veiligheid en de rust in de kudde instaan. 'Herderende' honden worden dan weer getriggerd door beweging en zullen naar de benen van je paard gaan happen.
- Geiten en paarden. Deze dieren kunnen echt genieten van elkaars gezelschap en spelen soms zelfs samen. Bovendien eet de geit liefst van de planten of kruiden waar het paard z’n neus voor ophaalt. Wel opletten dat je geit niet aan de staart van je paard gaat knabbelen! En een extra (lage) versteviging van de afsluiting is ook een must, want geiten zijn meester-ontsnappers.
- Honden en fretten. Omdat ze allebei houden van een wandeling en op dezelfde manier spelen – met hun bek – kunnen deze twee viervoeters het doorgaans prima met elkaar vinden. Zorg er wel voor dat het bij spelen blijft en geen vechtpartij wordt! Hou er ook rekening mee dat fretten veel sneller volwassen worden dan honden. Om hen samen te laten opgroeien, zorg je dus best dat de puppy al wat ouder is voor je hem met een jonge fret laat kennismaken.
Herdershonden met een 'kuddebewakend' karakter zijn het ideale maatje voor je paard, omdat ze van nature voor de rust en de veiligheid in de kudde zorgen
Opgelet met prooi- en roofdieren
Het ziet er vast vertederend uit wanneer jouw kat vredelievend met je hamster omgaat, maar vergeet nooit dat die laatste in normale omstandigheden voor de ander op de vlucht hoort te slaan. Om een prooidier met een roofdier te ‘koppelen’, is er een onwaarschijnlijke hoeveelheid vertrouwen nodig en dan nog … Instinct is een koppig beestje. Wil je dat je huisdieren de beste maatjes worden, hou dan steeds rekening met hun positie in de voedselketen en neem geen onnodige risico’s. Ook met jachthonden is het uitkijken geblazen als je ze bijvoorbeeld samen met kippen of ander pluimvee wil houden.De uitzondering op deze regel zijn honden en paarden. In de natuur zijn ze als roof- en prooidier geen voor de hand liggende match, maar zoals je hierboven kan lezen, kunnen ze in een gedomesticeerde setting meestal prima met elkaar opschieten. Alles hangt wel af van het karakter van je hond, want sommige honden zullen vanuit hun instinct toch agressief gedrag vertonen naar paarden toe. Ons advies? Ken je hond!
‘Asociale’ diersoorten
Sommige dieren zijn simpelweg niet zo geschikt om met andere soorten samen te leven. Denk maar aan konijnen, die heel vatbaar zijn voor stress. Nochtans zetten heel wat mensen hun konijnen samen in een weide met geiten of kippen – zoals op een kinderboerderij – maar daar doe je jouw langoortjes helemaal geen plezier mee. Ondanks dat ze heel sociale beestjes zijn, is het zelfs met hun eigen soortgenoten soms al lastig samenleven …Een konijn kan eventueel wel met een kat samenleven, maar ook dan introduceer je hen best op jonge leeftijd en leer je je kitten best zo vroeg mogelijk hoe het rustig met het konijn kan omgaan. Hoe dan ook heeft een konijn altijd zijn eigen verblijfplaats nodig waar het veilig zit voor eventuele aanvallers of al te drukke speelkameraadjes.
Schildpadden en konijnen zijn eerder ‘asociaal’ en zet je beter niet samen met een andere diersoort
Ook schildpadden houden van rust en me-time. Van nature zijn het solitaire dieren, die van zodra ze uit het ei kruipen hun eigen boontjes moeten doppen. Van jongs af aan zijn ze dus gewend alleen door het leven te gaan. Meer zelfs: uit onderzoek blijkt dat ze hun soortgenoten het liefst negeren of uit de weg gaan. Aan een vriendje beleven ze dus niet erg veel plezier.
