1. Longontsteking
De meeste ziektes bij reptielen worden veroorzaakt door ‘managementproblemen’, dat wil zeggen: alles wat te maken heeft met het verblijf van het reptiel. Deze beschubde dieren leven in nauwe harmonie met hun habitat die perfect afgestemd moet zijn op hun noden. Toch worden er nog al te vaak reptielen aangekocht zonder zich eerst te verdiepen in de oorsprong en behoeften van het dier in kwestie.Veel mensen vinden het bijvoorbeeld het summum om hun baardagame los in huis te laten rondlopen of om hun kameleon in een boom in de woonkamer te zetten. Dat oogt mooi, maar helaas gedijen dit soort dieren enkel goed in een aangepast terrarium: een woestijnklimaat voor een baardagame, een vochtige ‘jungle’ voor een kameleon. Buiten dat ideale microklimaat doen de dieren makkelijk een verkoudheid op die snel kan omslaan in een longontsteking. Als reptieleigenaar kan je dan ook geen betere investering doen dan de aankoop van een goede thermometer en vochtigheidsmeter: zonder die essentiële meetinstrumenten is het haast onmogelijk om je huisdier gezond en wel te houden.
2. Vitamine D-tekort
Ook een gebrek aan licht kan tot ernstige gezondheidsproblemen leiden. Net zoals mensen hebben reptielen zonlicht nodig om vitamine D aan te maken, maar dat lukt meestal niet op de natuurlijke manier. Daarom worden terraria standaard uitgerust met UV-lampen die het nodige licht voorzien. Zijn die lampen er niet, zijn ze versleten of hangen ze op een te grote afstand, dan ontwikkelen de dieren een vitamine D-tekort. Dat veroorzaakt op zijn beurt problemen met de calciumhuishouding van het dier met ‘rachitis’ tot gevolg: een vervorming van de botten met o.a. kromme poten en een vervormde rug. Alleen een goede preventie - de juiste lampen dus - kunnen deze ernstige ziekte voorkomen, want behandeling is haast onmogelijk eens de vervorming ingezet is.3. Huidproblemen
Wanneer de vochtigheidsgraad in het terrarium niet optimaal is, kan een reptiel diverse huidproblemen ontwikkelen. Welke precies, hangt grotendeels af van de diersoort, zijn specifieke eisen en de omstandigheden waarin het dier gehouden wordt. Bij woestijnbewoners treden vaker huidproblemen op ten gevolge van een hoge luchtvochtigheid, terwijl een te droge omgeving o.a. leidt tot vervellingsproblemen bij reptielen die oorspronkelijk in het regenwoud woonden.
4. Parasieten
Net zoals katten en honden krijgen reptielen ook wel eens last van parasieten - kleine organismen die een andere diersoort nodig hebben om te overleven en daar schade bij aanrichten. Parasieten die bij reptielen voorkomen zijn wormen, coccidiose (een eencellige maag-darmparasiet) en flagellaten of zweepdiertjes. Besmettingen kunnen opgelopen worden door contact met soortgenoten, via voederdieren of door het onvoldoende reinigen van waterbakjes in het terrarium. Sommige parasieten zijn onderdeel van een normale darmflora en maken je dier pas ziek als het omwille van een andere reden verzwakt is.Een reptiel besmet met een parasiet heeft meestal maag-darmklachten, vermagert vaak en gedraagt zich over het algemeen wat ‘ziekjes’. Vermoed je dat je reptiel kampt met een parasiet, breng dan een zo vers mogelijk meststaal binnen bij je dierenarts. Onder de microscoop kan die bepalen welk diertje er schade aanricht bij je reptiel en een gericht behandelplan opstellen. Jonge reptielen zijn extra gevoelig aan parasieten en kunnen die ‘erven’ van hun ouderdieren. Bij jonge baardagamen is coccidiose één van de belangrijkste doodsoorzaken!
5. Overgewicht
Ook reptielen ontsnappen niet aan dé ziekte van de 21ste eeuw: obesitas of vetzucht. Vaak krijgen ze - opnieuw door onwetendheid - te veel of het verkeerde voedsel.Baardagamen eten bijvoorbeeld insecten wanneer ze jong zijn, maar schakelen in de natuur over op een volledig plantaardig dieet wanneer ze volwassen zijn. Toch blijft men ze vaak hun leven lang insecten voeren, waardoor ze te dik worden met alle gevolgen van dien. Baardagamen met overgewicht ontwikkelen problemen ter hoogte van de nieren en de lever en kunnen daar uiteindelijk zelfs aan sterven. Moerasschildpadden zijn vaak in hetzelfde bedje ziek: als juveniel eten ze vlees, later gedijen ze beter op planten.
Nierjicht en een vervette lever zijn erg moeilijk te behandelen en de prognose is slecht. Daarom is het wederom zo belangrijk om je te informeren over het ideale voedingspatroon voor het reptiel dat je in huis haalt. Soms is het nodig om supplementen zoals calcium en vitamines bij te voederen, omdat reptielen vaak een té eenzijdig dieet voorgeschoteld krijgen.
Hoe hou je je reptiel gezond?
Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, zijn de meeste reptielenziektes een gevolg van onwetendheid. We kunnen het niet genoeg benadrukken: lees je in over het dier dat je in huis haalt, zorg voor een huisvesting die op alle vlakken geoptimaliseerd is en geef een variatie aan voedsel dat perfect afgestemd op de noden van je huisdier. Zo geef je je reptiel de allerbeste kansen om een gezond en gelukkig leven te leiden en hoef jij niet om de haverklap bij de dierenarts aan te kloppen.Met een reptiel in huis heb je er een prachtige eyecatcher bij in je woonkamer - en dat is ook precies de enige goede reden om een reptiel als huisdier te houden: om naar te kijken. Een ruim terrarium met de juiste inrichting is een mooi gezicht, zeker als je er ook nog eens een prachtig reptiel in kan spotten. Hou je echter van knuffelen, wil je je toekomstige huisdier overal mee naartoe nemen of ermee interageren wanneer er bezoek over de vloer komt? Dan kies je beter voor een ander type huisdier.
