Beestig

Kies je vissen zorgvuldig uit

Er bestaan heel wat zeedieren die je in een zoutwateraquarium kan houden, dus doe vooraf zeker uitgebreide research naar alle mogelijkheden. Sommige vissen kan je misschien heel mooi vinden, maar vergen een erg intensief onderhoud of kunnen het simpelweg niet met elkaar vinden. In de oceaan leven bovendien ook een heleboel gevaarlijke of zelfs giftige diersoorten. Welke soorten je ook kiest, ga altijd voor gekweekte dieren, want wildvang kan schade aanrichten aan de onderwaternatuur.
 
Denk er ook aan wanneer je verschillende soorten samen wil houden, dat zij allemaal goed gedijen bij dezelfde temperatuur en waterwaardes. Het is belangrijk dat je de samenstelling van je aquarium vooraf helemaal op punt stelt voor je overgaat tot de aanschaf van zowel de bewoners als de inrichting. Laat je hiervoor zeker adviseren door de verkopers van de aquariumwinkel waar je je vissen gaat kopen.

Enkele populaire zoutwatervissen voor beginners:
 

• Salarias Fasciatus of ‘Henkie’: dé beginnersvis bij uitstek. Als volbloed algeneter maakt hij je aquarium in een mum van tijd weer schoon, en dat is handig wanneer je nog wat moeite hebt met het uitdokteren van de juiste waterwaarden. Opgelet wel: deze vis is een loner en hou je dus best alleen in zijn soort, anders komt zijn jachtinstinct naar boven. Grootte: 12 tot 20 cm.
   
• Anemoonvis: ook bekend als Nemo, het feloranje visje met witte en zwarte strepen uit de bekende animatiefilm ‘Finding Nemo’. Met een anemoon in je aquarium heeft deze vis alles om gelukkig te zijn! Je houdt best twee anemoonvissen van dezelfde soort, dan kunnen ze een koppeltje vormen. Naar andere vissoorten toe zijn ze doorgaans best vriendelijk, maar andere soorten anemoonvissen mogen op bitsige reacties rekenen. Grootte: 8 tot 11 cm.
   
• Juweelkardinaalbaars: dit elegante visje met zijn sierlijke, gespleten staart is een echt groepsbeest en zwemt graag in een schooltje in het midden van het aquarium. Zorg er wel voor dat de vissen een ‘levende’ schuilplaats hebben en hou hen ver weg van agressieve vissoorten. Omdat ze zo rustig heen en weer zwemmen, brengen ze een echt zengevoel in je leefruimte! Grootte: 5 tot 10 cm.
   
• Blauwe doktersvis: weer eentje voor de fans van ‘Finding Nemo’, meer bepaald van het personage Dory. Deze vis kan tot 30 centimeter groot worden en heeft dus veel zwemruimte nodig. Hou daar rekening mee bij de keuze van je aquarium! Doe je dit niet, dan kan ze gestresseerd raken en agressief uit de hoek komen. De doktersvis is helemaal in haar nopjes als ze zeewier kan eten, en ze bestaat trouwens ook in het felgeel! Grootte: 22 tot 30 cm.

Schaf een aquarium aan
 

Kies de juiste grootte 

Mispak je niet: een aquarium neemt behoorlijk wat plaats in beslag. Woon je nogal krap of staat je leefruimte al bomvol meubels en andere spullen, denk dan eerst goed na of je jouw nieuwe huisgenoten wel voldoende plaats kan bieden om hen gezond en gelukkig te houden. Een aquarium zou minstens tien keer de lengte van je grootste vis moeten hebben. Een bak van een meter breed en een inhoud van minstens 300 liter is dus echt het absolute minimum.
 
 

Voorzie alle nodige toebehoren
 

• Eiwitafschuimer: met een eiwitafschuimer, die het proces van het ‘schuimen’ van het zeewater op het strand nabootst, kan je vuildeeltjes zoals uitwerpselen en etensrestjes uit het water filteren. Op die manier hou je de waterkwaliteit optimaal en het zuurstofgehalte op peil. Een extra filter is in principe niet nodig, tenzij de eiwitafschuimer niet volstaat om het water schoon te houden.
   
• Luchtpomp: dit apparaat produceert kleine luchtbelletjes, die ervoor zorgen dat er voldoende zuurstof in het water zit. De beweging op het wateroppervlak bevordert bovendien de uitwisseling van CO2 en zuurstof, wanneer de filtering door de eiwitafschuimer ontoereikend is.
   
• Verwarming: een verwarmingselement met ingebouwde thermostaat garandeert een constante watertemperatuur. Voor de meeste tropische zoutwatervissen ligt die tussen 24 en 27 °C. Een extra thermometer kan helpen om plotse temperatuurwijzigingen door een defecte thermostaat tijdig op te merken.
   
• Verlichting: met TL- of ledlampen kan je het aquarium voorzien van extra verlichting, wat nodig is voor de koralen om te overleven. Kies voor blauw gekleurd licht, dat wordt het minst tegengehouden door het water, en laat de lampen zo’n 12 à 14 uur per dag branden. Opgelet wel: veel licht zorgt er ook voor dat algen sneller groeien, dus hou dit wel wat in de gaten.

Bereid je aquarium voor

Zoals je al in de gaten hebt, is de aanschaf van een zoutwateraquarium verre van een impulsaankoop. Bovendien duurt het ook even voor je jouw gevulde watertank ook effectief van bewoners kan voorzien – reken gerust op een zes- tot achttal weken voor je aquarium ‘operationeel’ is. Eerst moet je namelijk een heleboel stappen doorlopen:
 

• STAP 1: Zet jouw zeewateraquarium op een rustig plekje, weg van direct zonlicht, op een stabiele ondergrond. Met een waterpas kan je controleren of hij loodrecht staat. Denk eraan: een gevuld aquarium is loodzwaar en kan je dus niet meer verplaatsen eens het water erin zit! Bezint dus eer ge begint.
   
• STAP 2: Installeer de verwarming, de luchtpomp, de verlichting, de eiwitafschuimer en alle andere toebehoren die je nodig hebt om van je aquarium een aangename thuis te maken voor je zoutwatervissen. Opgelet: nog niet aanzetten! 
   
• STAP 3: Strooi een laag van 1 à 2 centimeter levend zand op de bodem van het aquarium en plaats er levende stenen op. Levend zand en levende stenen bevatten micro-organismen uit de zee, die helpen om het water in je aquarium gezond te houden en de ideale ondergrond vormen voor koralen en anemonen. Zowel het zand als de stenen moet je vooraf even schoonspoelen met zeewater. Hou bij de inrichting ook rekening met de behoeften van je vissen: willen ze veel ruimte om te zwemmen of liever veel schuilplaatsen? Levende stenen hebben water nodig, dus wacht niet te lang om je aquarium te beginnen vullen.
   
• STAP 4: Vul het aquarium met zout water. Je kan zelf een mix van water en zeezout (geen keukenzout!) maken – sommige vissen hebben gedestilleerd water nodig, anderen zijn tevreden met kraantjeswater, al moet je dit wel eerst chloorvrij maken. Te veel gedoe? Koop dan kant-en-klaar zeewater in een aquariumwinkel.
   
• STAP 5: Zet de eiwitafschuimer, de luchtpomp en alle andere apparatuur aan. 
   
• STAP 6: Test de waterkwaliteit met een testkit uit de aquariumwinkel. Goedgekeurd? Pas dan mag je je vissen in het aquarium zetten, liefst met niet te veel tegelijk. Vergeet ook niet om de waterkwaliteit regelmatig opnieuw te controleren, want zeker in het begin kan die nog flink schommelen.

Hou de waterkwaliteit in de gaten

Een zoutwateraquarium is eigenlijk een scheikundig project met glazen wanden. Als je niet veel kaas hebt gegeten van chemie, dan zal je – voor het welzijn van je vissen – toch even een inspanning moeten doen om jezelf wegwijs te maken in die wondere waterwereld. Het delicate evenwicht tussen mineralen en afvalstoffen kan namelijk snel uit balans raken, met nefaste gevolgen voor je aquariumbewoners. 
 
Met een testkit kan je alle waarden snel in kaart brengen, van het gehalte aan zout en calcium tot de pH- en kH-waarde. Wijkt één van die cijfertjes af van de ideale waarden voor jouw aquarium, dan moet je snel actie kunnen ondernemen. Gun jezelf als beginner dus zeker even de tijd om dit allemaal uit te zoeken nog vóór je vissen in je aquarium zet.
 
 
 

Geef je zoutwatervissen de juiste voeding

Alles wat leeft, heeft eten nodig, en dat geldt ook voor je zeewatervissen, koralen en anemonen. Om de waterkwaliteit niet onnodig onder druk te zetten, voer je je vissen best kleine porties tegelijk. Alles wat ze niet meteen opeten, gaat namelijk rondzweven in het aquarium, wat voor vervuiling zorgt. 
 
Voor sommige vissen is droogvoer zoals pellets of vlokken geschikt, terwijl andere soorten levend aas zoals artemia (een soort pekelkreeftjes), mysis (een aasgarnaaltje) of inktvis verkiezen. Heel wat vissen hebben dan weer liefst algen of spirulina op hun menu. Informeer jezelf dus goed over de voorkeuren van je vinnige huisgenoten!

Onderhoud je aquarium regelmatig

Om het nitraatgehalte in het water zo laag mogelijk te houden, is het belangrijk dat je wekelijks zo’n 5 tot 20% van het aquariumwater vervangt door vers zeewater. Met een aquariumstofzuigertje kan je vlak boven de bodem het vuile water wegzuigen. Zet de eiwitafschuimer en de verwarming wel even uit terwijl je dit doet, zodat je apparatuur geen schade oploopt tijdens het verversen. 
 
Spoel ook de eiwitafschuimer eens af en vervang – als je een extra filter hebt – indien nodig de filterwatten. Laatste check: werkt alle apparatuur nog naar behoren of zijn er defecten? Na een tijdje kan het ook nodig zijn om je lampen te vervangen. Klaar om het water weer aan te vullen? Zorg er dan voor dat het ‘nieuwe’ water vooraf al de juiste temperatuur heeft voor je het toevoegt.
 
Dat je geen schoonmaakproducten gebruikt om de binnenkant van het glas van je aquarium te poetsen, spreekt voor zich, toch?