Oorsprong – waar komt de dalmatiër vandaan?
Hoe de dalmatiërs exact ontstaan zijn, is tot op de dag van vandaag nog niet helemaal duidelijk. Wat we wel weten, is dat er reeds in oude, Egyptische piramides beelden en tekeningen werden ontdekt die verrassend veel gelijkenissen vertonen met de dalmatiërs die we vandaag kennen. Het ras ontstond dus al vele eeuwen geleden.Een gepaste naam
De dalmatiër werd genoemd naar de Oostenrijkse provincie Dalmatica waar ze, na jarenlange trektochten vanuit India naar Europa, besloten zich te vestigen. Anderen beweren dan weer dat het ras zijn naam te danken heeft aan de associatie met een luxueuze, Romeinse koningsmantel die eveneens bekend stond als een ‘Dalmatica’.
Ontdekt door een Nederlandse dokter
Het was in 1570 dat een Nederlandse dokter de Engelse koning Edward III inlichtte over een nieuw hondenras vol met stippen. Op dat moment sprak men nog over een Franse hond, ook wel Gallican” genoemd, die toen pas uit Frankrijk binnengebracht werd. Sinds dat moment ging het alleen nog maar bergopwaarts voor de dalmatiër: hij was geliefd door iedereen, stond zelfs even symbool voor de pauselijke macht en was bovenal multifunctioneel. Zo diende het ras bijvoorbeeld als rattenvanger, oorlogshond, herder en waakhond.
In de 19e eeuw verspreidden de dalmatiërs zich verder over Europa en werden ze voornamelijk in Frankrijk en Engeland als koetshonden ingezet, waar ze naast de koetsen liepen als statussymbool én beschermer. Het was dan ook in Engeland dat de eerste Dalmatische club werd opgericht in 1890.
Bij de brandweer
Omwille van zijn ervaring als koetshond, maakte de dalmatiër in onder andere de Verenigde Staten deel uit van de brandweer, die in die tijd nog met paard en koets rondreed. Dankzij zijn opvallende vacht en een grote bel rond zijn nek, kon de dappere dalmatiër brandende gebouwen worden ingestuurd om mensen in nood te redden.Hoofdrol in een Disneyfilm
In 1996 bracht Disney een remake van de film 101 dalmatiërs uit. Vanwege de enorme media-aandacht werd het ras razend populair en begonnen vele mensen dalmatiërs te fokken om van hun (tijdelijke) roem te profiteren. Het resultaat: een overvloed aan slecht gefokte, zenuwachtige dalmatiërs die agressief uit de hoek konden komen. Dit beeld kwam niet overeen met het lieve ideaalbeeld uit de film, met als gevolg dat asielen overspoeld werden met dalmatiër-pups uit gezinnen die het plots niet meer zagen zitten om voor hen te zorgen. Tot op de dag van vandaag is de reputatie van dit ras hierdoor geschonden.Uiterlijk – hoe herken je een dalmatiër?
Het is uiteraard geen moeilijke opdracht om een dalmatiër te herkennen. Dalmatiërs zijn vrij gespierd en atletisch gebouwd, maar bovenal staat het ras bekend om zijn korte, zachte, fluwelen vacht vol met stipjes. De grondkleur van een dalmatiër is wit en kan zowel zwarte als bruine stippen vertonen. Een combinatie van zwarte en bruine stipjes door elkaar, is echter niet toegelaten! Weetje: laat je niet misleiden, want dalmatiërs worden wit geboren en pas na een dag of veertien verschijnen hun kenmerkende stipjes.
Grootte en gewicht – hoe groot en zwaar wordt de dalmatiër?
De dalmatiër is niet van de kleinsten en wordt gemiddeld tussen de 58 en 61 centimeter groot. Hun gewicht schommelt meestal tussen de 15 en 32 kilogram.Karakter en opvoeding – de dalmatiër is een actieve hond
De dalmatiër is een vriendelijke en zachtaardige hond die gek is op mensen. Net omdat ze graag de gezelligheid opzoeken, worden dalmatiërs helemaal niet graag hele dagen alleen gelaten. Vooral de reuen blijven liefst de hele dag dicht bij je in de buurt. Dankzij zijn hoge intelligentie, leert deze hond graag nieuwe dingen bij, maar kan hij ook best eigenzinnig uit de hoek komen. Het is dus van belang om consequent te zijn en duidelijke grenzen te stellen, zodat hij geen reden heeft om die grenzen af te tasten. Een goede puppytraining is dan ook geen slecht idee!Omwille van zijn jachtinstinct, is de dalmatiër dol op buitenspelen en heeft hij veel uitdaging en beweging nodig. Slechts enkele keren per week het blokje om lopen, is voor een gezonde dalmatiër dus niet voldoende. Door zijn speelse karakter en uitstekende uithoudingsvermogen is hij uitermate geschikt voor verschillende hondensporten zoals flyball en agility. Tip: dalmatiërs zijn echte waterratten. Een uitstapje naar zee is dus sowieso een voltreffer! Verder zijn deze honden echte kindervrienden, al kunnen ze voor de allerkleinsten misschien iets te enthousiast overkomen. Het blijft dan ook belangrijk om zowel je hond als je kind op een gepaste manier met elkaar te leren omgaan.
Voeding en verzorging – welke verzorging heeft een dalmatiër nodig?
Dankzij hun korte vacht hebben dalmatiërs niet al te veel verzorging nodig. Het volstaat om hen af en toe eens goed te borstelen met een (rubberen) noppenborstel om zo dode haren te verwijderen en hun vacht te doen glanzen. Ondanks de korte haartjes ruiven dalmatiërs het hele jaar door. Net omdat de haartjes zo kort zijn, blijven ze overal makkelijk in steken. Opletten met je favoriete kledingstukken dus! Omwille van die korte vacht krijgen ze het in de winter (en ’s nachts) ook wat sneller koud, waardoor ze liever lekker warm binnen liggen in plaats van buiten. Een warme jas voor tijdens jullie lange winterwandelingen kan van pas komen als je hond aangeeft dat hij de koude liever mijdt. Voor de rest houd je de oren schoon en droog, knip je op tijd de nagels en poets je regelmatig hun tanden.Wat hun voeding betreft, kies je best voor voeding met weinig purine om zo de kans op stenen in de urinewegen te vermijden. Zorg er daarom ook voor dat er steeds drinkwater voorhanden is en check regelmatig of je hond voldoende urineert. Opgepast: dalmatiërs zijn echte lekkerbekken en kunnen al snel te zwaar worden. Stel dus een goed voedingsschema op en overdrijf niet met koekjes, zeker wanneer je hond gecastreerd is.
Gezondheid en levensverwachting – voor welke kwaaltjes en ziektes is de dalmatiër vatbaar?
Dalmatiërs worden met hun gemiddelde levensverwachting van 12 tot 14 jaar best wel oud. Over het algemeen is het een vrij gezond ras met niet al te veel kwaaltjes, al zijn er toch enkele zaken waarmee je rekening moet houden.- Eerst en vooral heeft de dalmatiër een gevoelige huid, waardoor hij sneller allergisch reageert op bepaalde stofjes uit de omgeving. Door deze allergie, ook wel ‘atopie’ genoemd, krijgen de honden jeuk over hun hele lichaam en zijn ze vatbaarder voor oorontstekingen.
- Daarnaast blijken dalmatiër-pups vaker doof te zijn dan andere rassen, wat voor heel wat problemen kan zorgen. Wanneer ze vijf weken oud zijn, worden de pups doorgaans getest op doofheid. Deze genetische afwijking, samenhangend met hun witte kleur, kan vermeden worden via een goed fokschema.
- Zoals vele grote hondenrassen, hebben ook dalmatiërs een verhoogde kans op heupdysplasie. Omdat bepaalde gewrichtsdelen niet goed in elkaar passen, is er sprake van instabiliteit en overmatige slijtage van het kraakbeen. Overgewicht en een hoge groeisnelheid kunnen deze conditie verergeren.
- Tot slot hebben deze honden vaker last van een gebrek waarbij ze geen urinezuur kunnen afbreken. Daardoor ontwikkelen zich steentjes in de urinewegen die tot een verstopping van de blaas, een blaasontsteking of zelfs nierfalen kunnen leiden. Zonder een gepaste behandeling, kan dit zelfs dodelijk zijn voor deze viervoeters.
Waarop moet je letten bij het kiezen van een dalmatiër?
Ben je na het lezen van dit artikel helemaal overtuigd om een dalmatiër aan te schaffen? Top! Bij het uitkiezen van jouw nieuwe vriend is het belangrijk om langs te gaan bij een goede fokker en rekening te houden met een aantal dingen:- Allereerst check je even de algemene levensomstandigheden waarin zowel de pups als de moeder zich bevinden. Kijk na of ze voldoende ruimte hebben, of ze schone eet- en drinkbakjes hebben, of ze er gezond uitzien … Als deze zaken niet in orde zijn, kan je beter geen puppy kopen bij deze fokker. Doe je dat toch, dan help je deze broodfokker om te blijven doorgaan met het fokken van ongezonde diertjes in erbarmelijke omstandigheden.
- Daarnaast dien je na te gaan of de pup gechipt en geregistreerd is, alle vaccinaties gekregen heeft en ontwormd werd. Zorg ervoor dat je sowieso zijn vaccinatieboekje en officiële stamboom meekrijgt.
- Omdat de dalmatiër een verhoogd risico loopt om doof geboren te worden, is het belangrijk om na te gaan of de puppy hiervoor getest werd. Dat gebeurt doorgaans op een leeftijd van vijf weken.
Zoals altijd is het een goed idee om eerst eens een kijkje te nemen bij een asiel. Wie weet vind je daar wel de dalmatiër (of een andere hond) van je dromen!